Կրթության հավասար հնարավորություններ կառուցելու ճանապարհին

535

Կրթությունը այն հիմնաքարն է, որի վրա կառուցվում է հասարակությունը։ Որքան որակյալ և ամուր լինի կրթական համակարգը, այնքան հզոր և զարգացած կլինի հասարակությունը։ Իսկ ուժեղ հասարակությունը կստեղծի ուժեղ և մրցունակ տնտեսություն` բարելավելով բարեկեցության ընդհանուր մակարդակը։ 

Իսկ ինչո՞վ է պայմանավորված կրթության այդքան կարևոր և հիմնարար լինելը։ Նախքան պատճառներին անցնելը՝ նշենք, որ այս հոդվածը գրվել է ֆորմալ կրթության համատեքստում:

Կրթությունը ձևավորում է բազմակողմանիորեն զարգացած մարդ ոչ միայն ակադեմիական գիտելիքի, այլ նաև հմտությունների մակարդակում։ Հիմնարար գիտելիք մատուցելուց զատ, կրթությունը զարգացնում է անձնային այնպիսի հատկանիշներ, ինչպիսիք են վերլուծական մտածողությունը, նախաձեռնողականությունը, հարմարվողականությունը, թիմում աշխատելու կարողությունը և այլն։ Իսկ հետագայում այդ ձեռքբերված գիտելիքներն ու հմտությունները խելամիտ օգտագործելով՝ մարդը կարող է ապահովել բարեկեցիկ կյանք՝ բարձրացնելով հասարակության բարեկեցության ընդհանուր մակարդակը։ 


Դպրոցում սովորած ամեն մի տարին ավելացնում է եկամուտը տարեկան 10%-ով։   


Մինչ դպրոցը կենտրոնանում է հիմնական գիտելիքների և հմտությունների վրա, համալսարանը առաջարկում է շուկայի պահանջներին և մարտահրավերներին համապատասխան մասնագիտական կրթություն, ինչը մեծացնում է համապատասխան աշխատանք գտնելու հավանականությունը։ 


Միջնակարգ կրթություն չունեցող մարդկանց շրջանում գործազրկության մակարդակը ավելի բարձր է՝ համեմատած բարձրագույն կրթություն ունեցող անձանց։


Կրթությունը վճռորոշ դեր է խաղում նաև պատասխանատու և օրինակելի քաղաքացի ձևավորելու գործում։ Այն սերմանում է նվիրվածության և պատկանելիության զգացողություն հայրենքի նկատմամբ։ Սակայն կրթության ընձեռած հանրային օգուտներն այսքանով չեն սահմանափակվում։ 

Կրթության մեջ կատարված ամեն մի ներդրում բազմապատկչի էֆեկտով նպաստում է ողջ հանրության զարգացմանը։ Դասասենյակում ուսանող աշակերտները վաղվա հասարակության շարժիչ ուժն են, փոփոխություններ գեներացնողները։ 

Կրթությունը այն ամենահզոր զենքն է, որով կարող եք փոխել աշխարհը։

Նելսոն Մանդելա

Կրթության այս վերափոխիչ ազդեցությունը լավագույնս տեսանելի է դառնում այն ժամանակ, երբ բոլորն են ունենում որակյալ կրթության հնարավորություն, սակայն միշտ չէ, որ կրթության պտուղները հասանելի են բոլորին։ Օրինակ՝ Հայաստանում կան շրջաններ, որտեղ որոշակի առարկաների գծով կա ուսուցչի պակաս։ Այս ուղղությամբ իրականացվում են ինչպես պետական, այնպես էլ մասնավոր նախաձեռնություններ, ինչպիսին որ «Դասավանդի՛ր, Հայաստան»-ն է, որի նպատակը որակյալ կրթության հասանելիության և տարածվածության ապահովումն է Հայաստանի յուրաքանչյուր ծայրում։

Teach for Armenia

«Դասավանդի՛ր, Հայաստան»-ի ողջ ռազմավարությունը խարսխված է մարդկային կապիտալի զարգացման վրա՝ խնդիր ունենալով ստեղծել կրթական հավասար հնարավորություններ բոլորի համար։ Ծրագիրը ձևավորում է ուսուցիչների մի նոր սերունդ, որոնք պարզապես ուսուցիչներ չեն, այլ ուսուցիչ-առաջնորդներ։ Նրանք ուղևորվում են Հայաստանի ամենակարիքավոր դպրոցներ և նպաստում են ոչ միայն աշակերտների, այլև համայնքների զարգացմանը։ Ստացվում է՝ այն առաջարկում է ոչ թե ժամանակավոր լուծումներ, այլ կայուն զարգացման երկարաժամկետ ուղեցույց։

Ի դեպ, «Beyond podcast»-ի շրջանակում պատիվ ենք ունեցել զրուցելու «Դասավանդի՛ր, Հայաստան»-ի հիմնադիր, տնօրեն Լարիսա Հովհաննիսյանի հետ։ Էպիզոդի ընթացքում քննարկել ենք «Դասավանդի՛ր, Հայաստան»-ը հիմնադրելու գաղափարը և հաղթահարած մարտահրավերները, կրթական համակարգի խնդիրները և առաջարկվող լուծումները։ Խորհուրդ ենք տալիս անպայման դիտել էպիզոդը՝ բացահայտելու այս վերափոխիչ նախաձեռնությունը, որի մի մասնիկը կարող եք լինել նաև դուք։