Այս անգամ էլ որոշեցի մտքերս հավաքել ու ներկայացնել ՄՌԿ-ում առկա «ամենացավոտ» թեմաներից մեկը՝ exit-interviews: Փորձել եմ հնարավորինս պարզաբանել կարևոր կետերը, որպեսզի հաջորդ անգամ այս նուրբ պրոցեսում չսխալվենք։
Ինչ է EI-ը
EI-ը ղեկավարման օգտակար գործիք է հեռացող աշխատակիցների հետ հաղորդակցվելու համար։ Այն ընկերությունները, որոնք ուշադրություն չեն դարձնում exit-interview-ների պատշաճ կազմակերպմանը, կորցնում են հետադարձ կապ ստանալու և աշխատակիցների հեռանալու պատճառները դուրս բերելու հնարավորությունը (հատկապես արժեքավոր աշխատակցիների պարագայում)։
Ուստի հենց սա է հիմնական պատճառը, որ մանրամասն մշակված EI ծրագիրը կարող է օգնել ընկերությանը զարգացնելու աշխատակիցների պահպանմանն ուղղված ռազմավարություն։
Կարևոր – 1
EI-ները “EXIT” interview-ներն են, իսկ սա նշանակում է, որ դրանք կազմակերպվում են այն ժամանակ, երբ կազմակերպության կամ աշխատակցի նախաձեռնությամբ հեռանալու վերաբերյալ ընդունված որոշումը վերջնական է։
Աշխատակցին վերաբերող մտահոգությունները, դժգոհությունը կամ անհանգստությունը ղեկավարը պետք է հայտնի և քննարկի այն ժամանակ, երբ նա դեռ աշխատում է տվյալ կազմակերպությունում և ոչ հեռանալու պահին (1-on-1-ը հրաշալի գործիք է դրա համար)։
Իրականցվելու տեսանկյունից EI-ները ամբողջությամբ ՄՌ ֆունկցիա է, ինչևէ դրանց արդյունքները անդրադառնում են ամբողջ կազմակերպության վրա։ «Ո՞վ պետք է անցկացնի հարցազրույցը» կամ «անցկացնել այն, թե՞ ոչ» հարցերը չունեն ուղիղ պատասխաններ, քանի որ մեծապես կախված են առանձին դեպքերից կամ կազմակերպության նպատակներից։ Ամեն դեպքում, խորհուրդ է տրվում EI անցկացումը դարձնել պարտադիր բոլորի համար։
Շատ պարագաներում ճիշտ կլինի հրավիրել EI-ներ անցկացնող մասնագետի, քանի որ վերջինս ունի մի շարք առավելություններ, որոնցից ամենակարևորը կողմնակալության բացակայությունն է, ինչպես նաև մասնագետի կողմից վստահելի տեղեկատվության տրամադրումը։ Ինչևէ, եթե կազմակերպությունը չի ցանկանում օգտագործել այդքան ռեսուրսներ, ապա ՄՌ մասնագետը կարող է իրականացնել այդ ֆունկցիան։ Այստեղ լավ ֆիլմ հիշեցի՝ http://www.imdb.com/title/tt1193138/
Կարևոր – 2
Ամեն ինտերվիուի ժամանակ կարևոր կարող են համարվել տարբեր բաներ, օրինակ կախված նրանից, թե ով է նախաձեռնում աշխատակցի հեռանալը։ Եթե աշխատակիցն է, ապա տեղեկատվություն հավաքելը առաջնային նշանակություն ունի, հակառակ պարագայում, երբ ընկերությունն է՝ ամենակարևոր նպատակը հարաբերությունների ու գործատուի դրական բրենդի պահպանումն է։
Հարցազրուցավարի հանդեպ պահանջներ․
- Անել այնպես, որպեսզի ավելի շատ լսել, քան խոսել,
- Խուսափել հեղինակության ցուցադրումից և ձևականություններից,
- Լինել համբերատար և ընկերական, հաճախ տալ բաց հարցեր
- Չխոսել խառը, թեմայի հետ կապ չունեցող բաներից
- Խուսափել տարբեր խնդրների հետ կապված լուծումներ փնտրելու, բայց նաև բաց լինել առաջարկությունների հանդեպ
- Հարցերը ձևակերպել ընկերական
- Խուսափել դիմացինի համար անհարմար իրավիճակներ ստեղծելուց կամ նրա անձնական կյանքին վերաբերող հարցեր քննարկելուց։
Ընթացքը
1.Զրույց եղանակի մասին
«Եղանակ»ը բնակաբանար սիմվոլիկ է․ սա նշանակում է խոսել ամեն ինչից, բացի բուն թեմայից։
Քննարկումը այս ձևով սկսելը նպաստում է աշխատակցի համար հարմարավետ մթնոլորտ ստեղծելու, ինչպես նաև հետագա հարցերին պատասխանելու համար։
2․ «Ինչու ենք մենք այստեղ»
Մի քանի նախադասությամբ /2-3/ բացատրել, թե ինչ են իրենցից ներկայացնում EI-ները, ինչպես նաև, թե հարցազրույցի ընթացքում ստացած տեղեկատվությունը որտեղ է կիրառվելու։
3․ Գաղտնիություն
Նշել, որ հարցազրույցի արդյունքները կարող են կիսվել մյուսների հետ և պարզել այդ հարցի շուրջ նրա տեսակետը։ Եթե աշխատակիցը նշեց, որ ցանկանում է կոնֆիդեցիալ զրուցել, ուրեմն դա պետք է մնա կոնֆիդեցնիալ։ Սա ընկերության հեղինակության հարցն է նաև։
4․ Պատճառներ
Այս փուլի հիմնական նպատակը հեռանալու պատճառները հասկանալն է՝ անկախ այն բանից, թե ով է նախաձեռնողը։ Եթե աշխատակիցը հեռանում է կազմակերպության նախաձեռնությամբ, ապա նրա համար կայացված որոշումը պետք լինի պարզաբանված, հստակ, համաձայնեցված։
Եթե տեղի է ունենում հակառակը, ապա exit interviewer-ի նպատակը, ոչ միայն աշխատակինցին հասկանալն է, այլ հեռանալու իրական պատճառների դուրսբերումը։
5․ Կարծիք Ընկերության մասին
Կապ չունի, թե ով է նախաձեռնում աշխատակցի հեռանալը, շատ կաևոր է հասկանալ աշխատակցի պատկերացումները աշխատանքի վերաբերյալ՝ ներառյալ աշխատանքի կառուցվածքը, աշխատանքային պայմանները, մշակույթը կամ գործընկերները։ Սա EI- ի հիմնական մասերից է։
6․ Այլ հիմնական հարցեր
Այն ամենը, ինչը ներառված և որոշված չէր կառուցվածքում։ Վերևում գրված «ճկունության տարածքն» է։
7․ Շնորհակալություն
EI-ը պետք է ավարտել դրական նոտայով։ Նշել, որ ստացած տեղակատվությունը օգտագործվելու է աշխատանքի որակը բարելավելու համար։ Աշխատակցին մաղթել հաջողություն նրա նոր նախաձեռնություններում և հետագայում կապի մասին խոսել։ Երբեք պետք չի այրել կամուրջները ։
Աղբյուրներ՝
AUA-ում սովորելով պայմանավորված՝ վերջերս մտքերս հայերեն վատ եմ ձևակերպում։ Ամեն դեպքում փորձեցի փոխանցել (Մերիի ականջը կանչի իր ոսկեղենիկ հայերեն թարգմանությամբ)։
Ձեզ լավ աշխատանքային շաբաթ ու քիչ առիթներ այս նյութը վերընթերցելու։
Ani Margaryan
Talent Specialist at Joomag, Inc.
