Տնտեսական գլոբալացման արդի պայմաններում աշխարհին համընթաց շարժվելու տեսանկյունից կարևոր է համաշխարհային թրենդներից մշտապես տեղեկացված լինելը։ Հենց այս նպատակով էլ այսօր staffmedia.am-ում անդրադառնալու ենք Gallup վերլուծական և խորհրդատվական ինստիտուտի «3 Key Insights Into the Global Workplace» հոդվածին, որտեղ քննարկվում է աշխատուժի ներգրավվածության կարևորությունն ու դրա վրա ազդող հիմնական գործոնները։
Ներգրավվածությունը միայն աշխատանքային պարտականությունների պատշաճ կատարումը չէ, այն կրում է նաև հոգեբանական բնույթ։ Ներգրավված աշխատողը ինքը նույնպես հավատում է կազմակերպության նպատակներին և իր պարտականություններին վերաբերվում է ոչ թե որպես հանձնարարություն, այլ որպես առաքելություն։ Նման աշխատողները մոտիվացված են և ձգտում են անել ավելին, քան հանձնարարված է։ Նրանք ցուցաբերում են սրտացավություն և ունեն կազմակերպությանը պատկանելիության զգացում։
Gallup ինստիտուտի «Համաշխարհային աշխատավայրի վիճակը» 2024 թվականի զեկույցի համաձայն՝ 2023 թվականին ամբողջ աշխարհում աշխատանքում ներգրավված և մոտիվացված աշխատողները կազմել են 23%՝ համապատասխանելով 2022-ի ռեկորդային ամենաբարձր արդյունքին, ընդ որում, այն գլխավորապես պայմանավորված է բիզնես միավորի մակարդակում գերազանց մենեջերներ ունենալով։
Ըստ Gallup ինստիտուտի մետաանալիզի, որն ընդգրկել է 90 երկրի և 53 ոլորտի ավելի քան 183000 բիզնես միավոր, աշխատողների ներգրավվածության բարձր մակարդակ ունեցող թիմերը 23%-ով ավելի բարձր եկամտաբերություն են ցուցաբերում, քան ցածր ներգրավվածությամբ թիմերը։ Հետևաբար՝ բարձրացնելով աշխատակցի ներգրավվածությունը՝ կբարձրացնեք նաև կազմակերպության արտադրողականությունը։
Ներգրավվածության բարձր մակարդակ ունեցող թիմերը 23%-ով ավելի բարձր եկամտաբերություն են ցուցաբերում, քան ցածր ներգրավվածությամբ թիմերը։
Այժմ ներկայացնենք աշխատանքային ներգրավվածության մի քանի հետաքրքրաշարժ թրենդ․
1․ Ավելի զարգացած աշխատաշուկա ունեցող երկրները «թշվառ» աշխատողների ավելի քիչ մասնաբաժին ունեն
Եթե աշխատողներին ըստ ներգրավվածության աստիճանի պայմանականորեն բաժանենք խմբերի, ապա կարող ենք ստանալ 3 կատեգորիա՝ ակտիվորեն չներգրավված կամ թշվառ, չներգրավված և ներգրավված։ Gallup-ի ուսումնասիրության արդյունքում պարզվել է, որ այն երկրներում, որտեղ աշխատաշուկան զարգացած է, և աշխատանք գտնելը հեշտ է, ակտիվորեն չներգրավված աշխատողները փոքր մասնաբաժին են կազմում։ Բացատրությունը շատ պարզ է․ այդ խմբի աշխատակիցները հեշտությամբ են գտնում նոր և իրենց ավելի համապատասխան աշխատանք՝ այդպիսով բարձրացնելով աշխատանքային ներգրավվածության մակարդակը։
2. Դժվարին ժամանակներում աշխատողի ներգրավվածությունը բիզնեսի կատարողականի համար առավել որոշիչ գործոն է դառնում
Տնտեսական ճգնաժամային իրավիճակներում աշխատողի ներգրավվածության և բիզնեսի կատարողականի միջև կապը ավելի ուժեղ է։ Այս օրինաչափությունը բացատրվում է այն հանգամանքով, որ ծանր ժամանակներում ներգրավված և իրենց աշխատանքի նկատմամբ սրտացավ աշխատողները ավելի շատ ջանք են թափում, մինչդեռ չներգրավվածները հանդես են գալիս որպես իրավիճակի զոհ և ոչինչ չեն ձեռնարկում դրությունը բարելավելու ուղղությամբ։
3. Կառավարության աշխատանքային քաղաքականությունը և աշխատողի ներգրավվածությունը ազդում են ընդհանուր բարեկեցության վրա
Gallup-ի հետազոտության շրջանակներում ուսումնասիրվել է նաև կառավարության քաղաքականության, աշխատողների ներգրավվածության, կյանքից բավարարվածության և լավատեսության միջև կապը։
Աշխատանքային օրենքներն ավելի փոխկապակցված են կյանքից բավարարվածության, քան ապագայի լավատեսության հետ: Այդ օրենքները հիմնականում վերաբերում են մայրության, արդար վարձատրության, սոցիալական և աշխատանքային ապահովության և արդար վերաբերմունքի ոլորտներին։ Իսկ աշխատողի ներգրավվածությունը ձևավորում է ապագայի նկատմամբ լավատեսություն, քանի որ սիրելի աշխատանքը մարդկանց տալիս է հույս և մոտիվացիա։ Ուսումնասիրության արդյունքում պարզվել է, որ աշխատանքային ուժեղ օրենսդրություն ունեցող երկրներում աշխատող և իրենց աշխատանքում ներգրավված աշխատողներն ունեն ընդհանուր բարեկեցության ամենաբարձր մակարդակը։
Իսկ ինչպե՞ս կարելի է բարձրացնել աշխատողների ներգրավվածությունը։ Gallup-ը խորհուրդ է տալիս աշխատուժի ներգրավվածության բարձրացումը սկսել մենեջերների ներգրավվածության բարձրացումից։ Ներգրավված մենեջերների ավելի բարձր տոկոս ունեցող երկրներն ընդհանուր առմամբ ներգրավված աշխատողների ավելի բարձր տոկոս ունեն: Բայց խնդիրն այն է, որ շատ կառավարիչներ անգամ իրենք ներգրավված չեն իրենց աշխատանքում:
Ամբողջ աշխարհում ամեն 10 մենեջերից աշխատանքում ներգրավված են ընդամենը 3-ը։
Մարդկանց կառավարելու դժվարին աշխատանքն էլ ավելի է դժվարացել վերջին տարիներին։ Մենեջերների առաքելությունը՝ աշխատակիցներին ոգեշնչելու, երբեք այսքան կարևոր չի եղել։
Gallup-ը ուսումնասիրել է գլոբալ բազմաթիվ կազմակերպություններ, որոնք արդեն կիրառել են մենեջերի ներգրավվածության հետ կապված խնդիրները լուծելու պրակտիկան և առանձնացրել հետևյալ խորհուրդները․
- Մեծ ուշադրությամբ և զգուշությամբ ընտրեք մենեջերներին։ Փնտրեք ոչ թե մենեջեր, այլ մենեջեր-քոուչ։ Նրանք պետք է ոչ միայն ստանձնեն կազմակերպական և կառավարչական պարտականությունները, այլ նաև ոգեշնչեն աշխատակիցներին, օգնեն նրանց սահմանել նպատակներ և հետադարձ կապի հիման վրա շարունակաբար բարելավեն աշխատակցի արդյունավետությունը։
- Աշխատակցի կյանքի բոլոր փուլերում ապահովեք բարեկեցություն։ Մտահոգված եղեք նրա հարմարավետությամբ, աճի և զարգացման հնարավորություններով։
- Աշխատակցի նկատմամբ միշտ եղեք հոգատար և ուշադիր։ Այս վերաբերմունքը պետք է լինի շարունակաբար և աշխատակցի կողմից նկատելի։
Այսպիսով՝ եթե ընկերությունները ցանկանում են բարձրացնել իրենց կատարողականը, պետք է ուշադրություն դարձնեն աշխատակիցների աշխատելաոճին, տրամադրվածությանը և մոտիվացիային։ Անհրաժեշտ է ստեղծել մարդակենտրոն մշակույթ, որտեղ աշխատողը համարվում է բարձրագույն արժեք։ Այսկերպ հնարավոր կլինի բարձրացնել նրանց ներգրավվածությունը, հետևաբար նաև՝ կազմակերպության ընդհանուր արտադրողականությունը։
