Ինչպես ընտրել ճիշտ մասնագիտություն՝ հիմվելով ձեր ուժեղ և թույլ կողմերի վրա

Երբևէ մտածե՞լ եք, թե քանի ժամ եք անցկացնելու ձեր աշխատավայրում կյանքի ընթացքում։ 90,000 ժամ։ Այո, ճիշտ կարդացիք – մոտավորապես 90,000 ժամ մեր կյանքից անցնում է աշխատավայրում։ Իսկ, այդ ժամերը պարտականություն են, թե ոգեշնչման և ինքնաիրացման աղբյուր։

Հենց այս հարցին պատասխանելիս էլ ևս  մեկ անգամ ընդգծվում է մասնագիտության ընտրության կարևորությունը։ 

Մասնագիտության ընտրությունը մեր կյանքի կարևորագույն և պատասխանատու որոշումներից է, որը խորը հետք է թողնում թե՛ անձնական, թե՛ մասնագիտական ոլորտներում։ Այս գործընթացը նման է հետաքրքիր ճանապարհորդության, որը սկսվում է ինքներս մեզ ճանաչելուց ու տանում է մեզ դեպի մեր երազանքների իրականացում։

Սպառելով ժամանակակից աշխարհի դինամիզմը, մենք հաճախ ենք հանդիպում մարդկանց, ովքեր մի քանի ոլորտներում փորձ են ձեռք բերել կամ միաժամանակ տիրապետում են տարբեր մասնագիտությունների։ Այնուամենայնիվ, երբ խոսքը վերաբերում է իրական հաջողությանը և խորացված մասնագիտական աճին, կարևոր է գտնել այն ոլորտը, որտեղ կարող եք առավելագույնը ցուցադրել՝ կայուն գործունեությամբ, մասնագիտական աճով և արժեքավոր փորձով։

Մենք բոլորս ձգտում ենք գտնել այն ուղին, որտեղ կկարողանանք իրագործել մեր ներուժը, զբաղվել սիրելի աշխատանքով և միաժամանակ ապահովել կայուն ապագա։ Բայց ինչպե՞ս կարող ենք վստահ լինել, որ ընտրում ենք ճիշտ ուղղություն։ Պատասխանը թաքնված է ոչ միայն մեր հետաքրքրությունների և ցանկությունների, այլ նաև մեր ուժեղ և թույլ կողմերի խորը ըմբռնման մեջ։

Եկեք միասին բացահայտենք այն կարևոր քայլերը, որոնք կօգնեն գտնել յուրաքանչյուրիս իրական կոչումը։ Միայն հասկանալով մեր ներքին աշխարհը, մեր ուժեղ և թույլ կողմերը, կարող ենք կայացնել այնպիսի որոշում, որը ոչ միայն մեզ կբերի դեպի հաջողություն, այլև կհամապատասխանի մեր իսկ արժեքներին ու նպատակներին։

Առաջին քայլը ինքնաճանաչումը և ինքնաբացահայտումն է։

Քայլ 1․ Ինքնաճանաչում և ինքնաբացահայտում

Պատկերացրեք, որ դուք հայելու առջև եք կանգնած, բայց այս անգամ նայում եք ոչ թե ձեր արտաքին տեսքին, այլ ձեր ներքին աշխարհին։ Ի՞նչ եք տեսնում։ Ինչի՞ց է ձեր սիրտն արագ բաբախում։ Ի՞նչ գործունեությամբ զբաղվելիս եք կորցնում ժամանակի զգացողությունը։

Ինքնաճանաչումը սկսվում է այս պարզ, բայց խորը հարցերից։ Մասնագիտության ընտրության առաջին փուլում կարևոր է հասկանալ, թե ինչպիսի աշխատանք կամ ոլորտ կհամապատասխանի ձեր անձի պահանջներին։ Հենց այստեղ է որ, պետք է պատկերացում կազմեք ձեր նախասիրությունների, արժեքների, ցանկությունների և նպատակների մասին։ Սա նշանակում է հասկանալ, թե ինչն է ձեզ գրավում, ինչպես եք նախընտրում աշխատել՝ մտավոր կամ ֆիզիկական, ինչպիսի աշխատանքային միջավայր է ձեզ հարմար՝ թիմային թե անկախ աշխատանք։

Ինքնաճանաչման համար կարևոր խորհուրնդեր կստանաք նաև դիտելով Beyond podcast-ի 6-րդ էպիզոդը։

Այս փուլում ուշադրություն պետք է դարձնել նաև այն բանին, թե ինչպիսի փոփոխություններ եք ցանկանում ստեղծել ձեր կյանքում։ Մասնագիտությունը պետք է արտահայտի ձեր իրական արժեքները և նպատակը, ինչը կօգնի ձեզ կայուն ու հաստատուն հաջողության հասնել։

SWOT վերլուծություն՝ ինքնաճանաչման խորը վերլուծություն

Մեր երազանքի աշխատանքը գտնելու ճանապարհին, SWOT վերլուծությունը նման է կողմնացույցի, որը ցույց է տալիս մեր գտնվելու վայրը և հնարավոր ուղղությունները:

SWOT վերլուծությունը կարող է շատ օգտակար լինել ձեր ուժեղ և թույլ կողմերի մասին պատկերացում կազմելու համար։ Այս վերլուծությունը կօգնի նաև հասկանալ հնարավորությունները և սպառնալիքները։

SWOT վերլուծությունը կարևոր գործիք է՝ բացահայտելու ձեր հնարավորությունները, նպաստելու զարգացմանը և միաժամանակ կանխատեսելու ու մեղմելու հնարավոր ռիսկերը:

SWOT վերլուծությունն անիմաստ կլինի եթե սահմանափակվենք միայն հարցերին պատասխանելով, լավագույն տարբերակը գործողություններ ձեռնարկելն ու հաջողելն է հնարավորություններում որոնք բացահայտել եք։ Հաջորդ քայլով պետք է հասկանաք թե որոնք են աշխատանք գտնելու մեր շարժառիթներն ու առաջնահերթությունները։

Քայլ 2․ Առաջնահերթություններ և աշխատելու շարժառիթներ

Մասնագիտության ընտրությունը կախված չէ միայն նրանից, թե ինչ ոլորտ է մեզ դուր գալիս, այլ նաև այն գործոններից, որոնք մեզ ստիպում են առավոտյան շտապել աշխատանքի` մոտիվացված և ոգևորված։ Աշխատանքային շարժառիթները շատ տարբեր կարող են լինել՝ սկսած ֆինանսական բարեկեցությունից մինչև ստեղծագործական ազատություն, աշխատանքային պայմաններ, ինքնուրույնություն կամ ճկուն աշխատանքային ժամեր։ Ավելի ճիշտ ընտրություն կատարելու համար, հարկավոր է հասկանալ թե որն է մեզ համար ավելի կարևոր։

Քայլ 3․ Երկարաժամկետ պլանավորում

Քայլ 4․ Մասնագիտություններն ու դրանց առանձնահատկությունները

Մասնագիտության ընտրության կարևոր փուլերից է տարբեր ոլորտների մանրամասն ուսումնասիրությունը։ Սկզբում պետք է ուսումնասիրել ոլորտի հեռանկարները՝ հասկանալու, թե որքանով է այն զարգացող և արդյոք ունի աճի հնարավորություններ։ Անհրաժեշտ է նաև ուշադրություն դարձնել ոլորտի մրցակցությանը, քանի որ բարձր մրցակցությունն ու պահանջարկը խոսում են այն մասին, որ հաջողության հասնելու համար պետք է մշտապես կատարելագործել հմտությունները։

Բացի այդ, կարևոր է հասկանալ, թե ինչպիսի առանձնահատկություններ ու հնարավորություններ ունի ընտրած ոլորտը։ Որոշ մասնագիտություններ ունեն տարբեր վարձատրության հնարավորություններ, ու պետք է գնահատել, թե ինչ եկամուտ կարելի է ակնկալել երկարաժամկետ հեռանկարում։ Սա պետք է համադրվի նաև ձեր զարգացման նպատակների հետ՝ թե որքան ժամանակ է պահանջվում առաջընթացի համար։

Քայլ 5․ Մասնագիտական կրթություն և վերապատրաստումներ

Մասնագիտական կրթությունը և վերապատրաստումները մեծ դեր են խաղում մասնագիտության ընտրության հարցում։ Ցանկացած ոլորտում հաջողության հասնելու համար, մասնագիտությունը պետք է համընկնի ոչ միայն ձեր հետաքրքրություններին ու նպատակներին, այլ նաև ձեր կրթական սպասելիքներին և պատրաստակամությանը ուսումնառության համար տրամադրել որոշակի ժամանակահատված։ Յուրաքանչյուր ոլորտ ունի իր կրթական պահանջները, որոնք կարող են լինել տարբեր՝ կախված ոլորտի բարդությունից և առանձնահատկություններից։
Ամեն դեպքում, նախքան մասնագիտություն ընտրելը, կարևոր է մանրամասն ուսումնասիրել, թե ինչ կրթական հնարավորություններ կան ձեր հետաքրքրություններին համապատասխանող ոլորտներում, հասկանալ դրանց խորությունը, տևողությունը և ուսման համար պահանջվող ռեսուրսները։ Արդյունքում, ընտրությունը պետք է հիմնվի նաև նրա վրա, թե որքան պատրաստ եք նվիրվել ուսման և կատարելագործման գործընթացին։

Քայլ 6․ Նախնական գործողությունների պլան

Մասնագիտական ուղու ընտրության գործընթացում առանցքային է վերլուծություններն ու որոշումները վերածել կոնկրետ գործողությունների պլանի։ Հստակ պլանավորումը թույլ է տալիս սահմանել նպատակին հասնելու անհրաժեշտ քայլերն ու դրանց առաջնահերթությունը, սակայն միաժամանակ կարևոր է պահպանել ճկունությունը՝ արձագանքելու նոր հնարավորություններին։

Արդյունավետ պլանը պետք է լինի իրատեսական և ներառի կոնկրետ քայլեր՝ մասնագիտական կրթություն, վերապատրաստումներ, փորձի ձեռքբերում և հմտությունների զարգացում։ Էական է հաշվի առնել սեփական ռեսուրսները՝ ժամանակը, ֆինանսները և էներգիան։

Մասնագիտական զարգացումը շարունակական գործընթաց է, և հաջողության հասնելու միակ ճանապարհ գոյություն չունի։ Պատրաստ եղեք հարմարվել փոփոխվող հանգամանքներին՝ միշտ պահպանելով ձեր հիմնական նպատակը տեսադաշտում։

Մասնագիտության ընտրությունը ոչ թե վերջակետ է, այլ նոր սկիզբ։ Այն դուռ է բացում դեպի անվերջ հնարավորությունների աշխարհ, որտեղ ամեն օրը կարող է բերել նոր մարտահրավերներ և հաջողություններ։ Հիշեք, որ ձեր ընտրած ուղին կարող է ժամանակի ընթացքում փոխվել և հարստանալ նոր գույներով, սակայն ամուր հիմքի վրա կառուցված մասնագիտական ընտրությունը միշտ կմնա ձեր կյանքի կարևորագույն ձեռքբերումներից մեկը։ Վստահեք ձեր ներքին ձայնին, հետևեք ձեր սրտին, բայց մի մոռացեք նաև ռացիոնալ վերլուծության մասին։ Ձեր իրական կոչումը գտնելու ճանապարհը սկսվում է հենց այսօր։

Թեման առավել խորությամբ ուսումնասիրելու համար խորհուրդ ենք տալիս դիտել Career factory by staff.am-ի 4C դասընթացի 1-ին մոդուլի տեսադասը։ Այստեղ դուք կգտնեք ոչ միայն վերը նշված բոլոր քայլերի մանրամասն վերլուծությունը, այլև լրացուցիչ գործիքներ և մեթոդներ, որոնք կօգնեն ձեզ ավելի վստահ կայացնել ձեր մասնագիտական ընտրությունը։