Մարտի 11. մինչ Հայաստանում լույսը նոր էր բացվում, Հոլիվուդյան կարմիր գորգն արդեն հասցրել էր դիմավորել անվանի դերասաններին, երաժիշտներին, ռեժիսորներին և Հոլիվուդի այլ աստղերին։ Դերասանների, ռեժիսորների և ֆիլմարտադրության տաղանդավոր այլ հայտնիների հետ ամբողջ աշխարհը սրտատրոփ սպասում էր, թե ում ձեռքում է հայտնվելու այս տարվա Օսկարի հաղթական արձանիկը։
staffmedia.am-ը ևս անտարբեր չի անցել նշանակալից այս իրադարձության կողքով։ Լուսաբանելով այն ամենն, ինչ կապված է կարիերայի, մասնագիտությունների և բիզնեսի հետ, մեզ հետաքրքրել են, մասնավորապես, այն ֆիլմերը, որոնց սյուժեն ծավալվել է մասնագիտության շուրջ։
Օսկարակիրների շարքում են նաև հայազգիները, բայց սրա մասին փոքր հետո։ Այժմ խոսենք գլխավոր դափնեկրի մասին։
Օպենհայմեր (Oppenheimer) ֆիլմը՝ որպես բազմաթիվ անվանակարգերի դափնեկիր
Այսպես, Օսկարի 96-րդ մրցանակաբաշխության գլխավոր դափնեկիրը «Օպենհայմեր» ֆիլմն է, որը հենց մասնագիտության և գիտական նվաճման մասին է։
Լավագույն դերասան անվանակարգում հաղթել է ֆիլմի գլխավոր հերոսին մարմնավորած իռլանդացի դերասան Քիլիան Մըրֆին․ «Ես այստեղ եմ կանգնած՝ որպես հպարտ իռլանդացի՝ մեծ երախտիքս հայտնելով բոլորիդ»,-իր ելույթում նշել է մրցանակաբաշխության դափնեկիրը։
«Օպենհայմեր» ֆիլմը հաղթող է ճանաչվել բազմաթիվ այլ անվանակարգերում ևս․ «լավագույն ռեժիսորական աշխատանք», «լավագույն տեսարան», «լավագույն կինոմատոգրաֆիա» և այլն։
Լավագույն ռեսժիսոր անվանակարգի դափնեկրի տիտղոսը ևս շնորհվել է ֆիլմի ռեժիսոր Քրիստոֆեր Նոլանին։
Դեռևս մրցանակաբաշխությունից առաջ ամբողջ աշխարհի կինոթատրոնների մուտքի մոտ մեծ հերթեր են եղել։
Ամերիկացի-հրեա ֆիզիկոս Ռոբերտ Օպենհայմերի մասին ներկայացվող առաջին ֆիլմը էկրաններ է բարձրացել 2023-ին՝ հասցնելով վայելել մարդկանց համակրանքն ու ուշադրությունը։
Ըստ ֆիլմի ռեսժիսոր Քրիստոֆեր Նոլանի՝ Օպենհայմերի գյուտն իրադարձային էր 20-րդ դարի պատերազմական բարդ ժամանակներում. «Հաշվի առնելով այն ահռելի ազդեցությունը, որ ֆիզիկոսն ունեցել է ապագայի ընթացքի վրա՝ բավարար էր, որ աշխարհի ուշադրությունը սևեռեի նրա գործունեությանը»։
Ֆիլմի սյուժեի միջոցով ականատես ենք լինում, թե ինչպես է ստեղծվել Ատոմային ռումբը, որ հետո պետք է դառնար ապագայի սարսափը․ «Մենք պատկերացնում ենք ապագան, սակայն մեր պատկերացնումները սարսափ չեն հարուցում, քանի դեռ չենք հասկացել, թե ինչ զենք է սա»,-ֆիլմում մեջբերում է գլխավոր հերոսը՝ խոսելով իր իսկ գիտական նվաճման մասին։
Հետաքրքիր է, որ Ֆիլմի գլխավոր հերոսին մարմնավորած Քիլիան Մըրֆին ստիպված է եղել սնվել խիստ դիետիկ սննդակարգով, որպեսզի հաջողի իր դերը և ճիշտ ներկայացնի ֆիզիկոսի կենսակերպը։ Ֆիլմը կարող եք դիտել Netflix-ում։
«Վերանորոգման վերջին խանութը». հայազգի հերոսի պատմությունը ևս դափնեկիրների շարքում է
Որպես լավագույն վավերագրական կարճամետրաժ ֆիլմ՝ հանդիսատեսի և ժյուրիի համակրանքին է արժանացել նաև ռեժիսորներ Բեն Փրաուդֆուդի և Քրիս Բաուերսի «Վերանորոգման վերջին խանութը» (The Last Repair Shop) ֆիլմը։
Ֆիլմի առանցքային հերոսները 4 արհեստավորներ են, որոնք անվճար վերանորոգում են ավելի քան 80․000 աշակերտների երաժշտական գործիքներ։ Լոս Անջելեսում տեղակայված արհեստանոցի գլխավոր մենեջերը հայազգի Սթիվ Բաղրամյանն է, որ 1980-ականներին իր հայրենակիցների հետ միասին Բաքվում ենթարկվում է ադրբեջանցիների բռնաճնշումներին։
Ֆիլմում տարբեր երաժշտական գործիքների կենդանի նվագակցության ներքո հերոսները պատմում են իրենց պատանեկության և երիտասարդության տարիների մասին և թե ինչպես են դարձել Լոս Անջելեսի աշակերտների ամենասիրելի արհեստավորները։
Հայազգի Սթիվ Բաղրամանյանը վավերագրական ֆիլմում պատմում է, որ առաջին անգամ դաշնամուր տեսել է, երբ դեռ փոքր երեխա էր։ Այդ ժամանակ Սթիվն ապրում էր ընտանիքի հետ միասին Սովետական Ադրբեջանի Բաքու քաղաքում։
Դաշնամուրի հարմոնիկ լարերը տեսնելուն պես՝ նրան հետաքրքրել է երաժշտական գործիք ստեղծելու և վերանորոգելու ընթացքը։ Հետագայում նրան սկսել են հետաքրքրել նաև երաժշտական այլ գործիքներ ևս։ Մինչ պատանին զբաղված էր արարելու և ստեղծելու մասին իր երազներով, նա ու իր ընտանիքը պատկերացում անգամ չունեին մոտալուտ վտանգի մասին։ Օսկարի անվանակարգերից մեկում հաղթած ֆիլմում հերոսը պատմում է, թե ինչպես էին հայերին վտարում Բաքվից ու սպանում՝ օրեցօր շատացնելով հալածանքները։ Ֆիլմի ամբողջական տարբերակը կարող եք դիտել Los Angeles Times-ի յութուբյան ալիքում։
Մաեստրո (Maestro)․ որևէ անվանակարգում չհաղթած, բայց դիտարկման արժանի ֆիլմ տաղանդավոր դիրիժորի մասին
«Եթե քո մեջ ամառային ելևեջները չեն նվագում, երաժշտութուն ստեղծագործելը կլինի գրեթե անհնար։ Երաժշտությունն իմ մեջ պահպանում է սերը դեպի կյանքը»,-2023 թվականին նկարահանված Մաեստրո ֆիլմից հատված է։
Ֆիլմ, որն էկրան բարձրանալուն պես արժանացել է հանդիսատեսի մեծ ուշադրությանը, սակայն Օսկարի 96-րդ մրցանակաբաշխության որևէ անվանակարգում չի հաղթել։
Որպես մասնագիտության մասին պատմող ֆիլմ՝ այն, այնուամենայնիվ, արժանի է մեր դիտարկմանը ևս։
Ռեժիսոր Բրեդլի Քուպերի ֆիլմը պատմում է ամերիկացի կոմպոզիտոր Լեոնարդ Բերնսթայնի և դերասանուհի Ֆելիցիա Մոնտեալեգրեի սիրո, հերոսի մասնագիտական ուղու մասին։
Հետաքրքիր է, որ ամերիկացի կոմպոզիտորին և դիրիժորին մարմնավորածը հենց ֆիլմի ռեժիսոր և սցենարիստ Բրեդլի Քուպերն է։
Ֆիլմում նկարահանվելու համար Քուպերը ստիպված է եղել 5 ժամից ավել նստել դիմահարդարման աթոռին՝ խաղալու 71-ամյա Լեոնարդ Բերնսթայնին։ Հանդիսատեսի համար դժվար է ճանաչել Քուպերին, որն ամբողջովին կերպարանափոխվել է այս դերի համար։
Քայլելով Օսկարի պատմության հետքերով՝ հանդիպեցինք Վիլյամ Սարոյանին
Մինչ 1944-ին աշխարհը պատերազմի մեջ էր, Օսկարի 16-րդ մրցանակաբաշխության ժամանակ հայազգի գրող Վիլյամ Սարոյանի «Մարդկային կատակերգություն» սցենարը արժանացել է Lավագույն պատմվածք անվանակարգին՝ գրված համանուն ֆիլմի համար։
Համաձայն Mediamax-ի՝ 1941 թվականին «Մետրո-Գոլդուին-Մայեր» ընկերության ռեժիսոր Լուիս Մայերի առաջարկով էլ հենց գրվել է ֆիլմի սցենարը, ընդ որում, ընդամենը 18 օրում։
Ֆիլմի ռեժիսորն էր Քլարենս Բրաունը։
Գլխավոր դերերում հանդես են եկել Միկի Ռունին, Ֆրենկ Մորգանը։
Ֆիլմում արծարծվում են ժամանակի արդի խնդիրները․ պատերազմ, ընտանիք, դեռահասություն և սեր։ Սցենարն այնքան է սիրվել ու գնահատվել, որ այն հետագայում դարձել է հայտնի վեպ ու համալրել բեսթսելլերների շարքը։
Ֆիլմն ամբողջությամբ հասանելի է հետևյալ հղումով։
