Շաբաթվա գիրքը  | Սկզբունքներ (Principles)

113

Շարունակում ենք շաբաթվա գիրքը շարքը staffmedia.am-ում՝ ներկայացնելով գրքեր, որոնք ոգեշնչում են և տալիս են գործանկան ուղեցույցներ։ Նախորդ անգամ Շեյն Հյուզի և Բրենդոն Բլեքի համահեղինակած Էգոյից զերծ առաջնորդություն (Ego free leadership) գրքի միջոցով բացահայտեցինք, թե ինչպես կարող են առաջնոդրների էգո-համակարգերը խոչընդոտել կազմակերպության առողջ զարգացմանը և ծանոթացանք հեղինակների կողմից առաջարկվող այն հստակ գործիքակազմին, որն օգնում է առաջնորդներին հաղթահարել էգոյի սահմանափակումները։

«Սկզբունքները միավորում են ձեր արժեքները ձեր գործողություններին»․ այս շաբաթվա գրքից առանձնցված կարևոր մտքերից մեկն է։ Երևի շատերդ արդեն կռահեցիք, որ խոսքը ընթերցասերների շրջանում մեծ հետաքրքրություն առաջացրած Ռեյ Դալիոյի «Սկզբունքներ․ կյանքում և գործում» (Principles: Life & Work) գրքի մասին է։ 

Ռեյ Դալիոյի անունն այսօր հայտնի է ամբողջ աշխարհում՝ որպես հաջողակ ներդրող և հեղափոխական մտածող։ 1975 թվականին նա իր փոքրիկ բնակարանում հիմնադրեց Bridgewater Associates-ը, որը տարիների ընթացքում դարձավ աշխարհի ամենամեծ հեջ-ֆոնդը՝ ապահովելով աննախադեպ արդյունքներ։

2017 թվականին լույս տեսած նրա «Սկզբունքներ» գիրքը դարձել է NEW YORK TIMES-ի բեսթսելլեր՝ վաճառվելով ավելի քան 5 միլիոն օրինակով։ Այն ընթերցողներին առաջարկում է կյանքի և աշխատանքի կանոնակարգված ու արդյունավետ մոտեցումներ, որոնք կարող են փոխել յուրաքանչյուրի կյանքը։

Գիրքը, որը թարգմանվել է բազմաթիվ լեզուներով, ոգեշնչում է միլիոնավոր մարդկանց՝ ձևավորելու իրենց սեփական սկզբունքները և դրանց միջոցով փոխելու սեփական կյանքի որակը։
New mag-ի շնորհիվ գիրքը հայ ընթերցողներին հասանելի է նաև մայրենիով։

Մաս 1. Իմ արմատները։ Որտեղի՞ց եմ ես սերում

Երկար ճանապարհ անցնելով դեպի հաջողություն՝ Ռեյ Դալիոն իր կյանքի պատմությունը սկսում է Լոնգ Այլենդի համեստ արվարձաններից։ Այստեղ, մանկության տարիներին, նա առաջին անգամ հետաքրքրվում է ֆինանսական շուկաներով՝ տասներկու տարեկանում կատարելով իր առաջին ներդրումը։ Հենց այս վաղ փորձառությունն էլ ձևավորում է նրա յուրահատուկ մոտեցումը ֆինանսների նկատմամբ։

1975 թվականին, խորապես ընկալելով ֆինանսական ճգնաժամերի ուսումնասիրման կարևորությունը, Դալիոն հիմնում է Bridgewater Associates-ը։ Ընկերությունը սկզբում գործում էր նրա երկսենյականոց բնակարանում, սակայն աստիճանաբար վերածվում է աշխարհի խոշորագույն հեջ ֆոնդերից մեկի։ Սակայն ճանապարհը դեպի գագաթ հարթ չէր։

1982 թվականը բեկումնային էր նրա կյանքում։ Դալիոն, վստահ լինելով Մեքսիկայի տնտեսական ճգնաժամի իր կանխատեսումներում, կորցնում է գրեթե ամբողջ ունեցածը և ստիպված լինում նույնիսկ գումար փոխ առնել իր հորից՝ ընտանիքը պահելու համար։ Սակայն հենց այս ձախողումը դառնում է նրա կյանքի ամենաարժեքավոր դասերից մեկը։ Այն սովորեցնում է նրան խոնարհություն, ինքնաքննադատության կարևորություն և դրդում է մշակել մի շարք սկզբունքներ, որոնք հետագայում դառնում են նրա հաջողության հիմքը։

Այս փորձառությունը ձևավորոում է Դալիոյի՝ «ցավոտ ճշմարտությունների» հանդեպ բաց լինելու փիլիսոփայությունը։ Նա սկսում է մանրակրկիտ արձանագրել իր բոլոր որոշումները և դրանց հետևանքները՝ ստեղծելով մի յուրօրինակ «սխալների գրանցամատյան»։ Սա հետագայում վերածվում  է Bridgewater-ի «արմատական թափանցիկության» մշակույթի հիմնաքարերից մեկի։

Ամենամեծ նվերը, որ կարող եք տալ մեկին, դա հաջողության ուժն է: Մարդկանց հնարավորություն տալ պայքարել՝ փոխարենը տալու այն, ինչին ձգտում են, նրանց կդարձնի ավելի ուժեղ ։

Ռեյ Դալիո

Մաս 2. Կյանքի սկզբունքներ

Այս բաժնում Դալլիոն ներկայացնում է իր մշակած հիմնարար սկզբունքները, որոնք ուղենիշ են ծառայում անձնական աճի, արդյունավետ որոշումների կայացման և նպատակների իրագործման համար:

Ընդունե՛ք իրականությունը և հաշվի՛ առեք այն

Հաջողության հասնելու համար էական է ընդունել իրականությունն այնպիսին, ինչպիսին այն կա, այլ ոչ թե այնպիսին, ինչպիսին կցանկանայինք տեսնել: Սխալները կյանքի անբաժանելի մասն են և դրանք պետք է դիտարկել որպես ուսուցողական փորձառություն: Թեև հույզերը կարող են մթագնել մեր դատողությունը, կարևոր է պահպանել խորը վերլուծական մոտեցում և իրատեսական հայացք:

Չկա ավելի կարևոր բան, քան հասկանալը, թե ինչպես է աշխատում իրականությունը և ինչպես գործ ունենալ դրա հետ:

Ռեյ Դալիո

Իրականությանը դիմագրավելու համար մենք պետք է վերցնենք մեր արդյունքները և կենտրոնանանք այն բաների վրա, որոնք մեր վերահսկողության ներքո են, փոխարենը բողոքելու նրանից, ինչի վերահսկողությունը չունենք:

5 քայլ` կյանքից ստանալու համար այն, ինչ ուզում եք

Դալիոն առաջարկում է հստակ կառուցված համակարգ, որը բաղկացած է հետևյալ փուլերից.

  • Նպատակների հստակ սահմանում
  • Խոչընդոտների բացահայտում
  • Հիմնախնդիրների խորքային վերլուծություն
  • Լուծումների ռազմավարական պլանավորում
  • Գործողությունների նպատակաուղղված իրականացում 
սկզբունքներ կյանքից ստանալու համար այն ինչ ուզում եք

Եղե՛ք արմատապես լայնախոհ

Հեղինակը կարևորում է այլոց կարծիքների և տեսակետների ընկալման պատրաստակամությունը: Նա ընդգծում է, որ հակադիր տեսակետները և կառուցողական քննադատությունը արժեքավոր գործիքներ են զարգացման համար: Նրա հայտնի բանաձևը՝ «ցավ + խորը վերլուծություն = առաջընթաց», դառնում է անձնական աճի հիմնաքար:

Ես հիմնականում հաղթահարել եմ իմ սխալներ կատարելու ցավը և փոխարենը վայելում եմ այն հաճույքը, որը գալիս է դրանցից սովորելուց։

Ռեյ Դալիո

Ընդունե՛ք, որ մարդիկ տարբեր կերպ են «կառուցված»

Կարևոր է հասկանալ և ընդունել մարդկանց բնածին և ձեռքբերովի տարբերությունները: Այս գիտակցումը թույլ է տալիս ստեղծել ներդաշնակ թիմեր, որտեղ տարբեր անհատների ուժեղ կողմերը փոխլրացնում են միմյանց՝ բարձրացնելով ընդհանուր արդյունավետությունը:

Նկատելի տարաձայնության ժամանակ ձեր նպատակն է ոչ թե հակառակ կողմին համոզել, որ դուք ճիշտ եք, այլ պարզել, թե որն է ճշմարիտ տեսակետը, և հետո որոշել, թե ինչ անել դրանով։

Ռեյ Դալիո

Սովորե՛ք արդյունավետ կայացնել որոշումները

Դալլիոն շեշտադրում է, որ արդյունավետ որոշումների կայացումը պահանջում է համակողմանի մոտեցում: Կարևոր է հավաքագրել անհրաժեշտ տեղեկատվություն տարբեր աղբյուրներից, դիտարկել իրավիճակը բազմակողմանիորեն և խուսափել հապճեպ եզրակացություններից:

Մաս 3. Աշխատանքային սկզբունքներ

Այս մասում հեղինակը բացահայտում է, թե ինչպես կյանքի հիմնարար սկզբունքները կարող են արդյունավետորեն կիրառվել կազմակերպչական միջավայրում:

Ճիշտ կորպորատիվ մշակույթ ձևավորելու համար

Դալլիոն շեշտադրում է թափանցիկ հաղորդակցության, փոխադարձ վստահության և անկեղծության վրա հիմնված մշակույթի կարևորությունը: Նման միջավայրում սխալները դառնում են ուսուցման հնարավորություններ, իսկ յուրաքանչյուր անդամ զգում է իր ներդրման արժեքավորությունը:

Արժանավոր մարդկանց գտնելու համար

Հեղինակը պնդում է, որ կազմակերպության հաջողության գրավականը ճիշտ մարդկանց ընտրությունն է՝ հաշվի առնելով ոչ միայն մասնագիտական հմտությունները, այլև արժեքային համակարգը: Նրա համոզմամբ, մարդկային գործոնը գերակա է գործառնական հմտությունների նկատմամբ:

Ձեր մեխանիզմը կառուցելու և զարգացնելու համար

Գրքում առաջարկվում է դիտարկել կազմակերպությունը որպես փոխկապակցված համակարգ, որտեղ բոլոր գործընթացները և անհատական ջանքերը ծառայում են ընդհանուր նպատակին: Այս մոտեցումը թույլ է տալիս արագ և արդյունավետ արձագանքել մարտահրավերներին:

Եզրակացություն

Դալլիոն եզրափակում է, որ կյանքի սկզբունքներն այն գործիքներն են, որոնք օգնում են ճիշտ կողմնորոշվել կյանքի ու աշխատանքային որոշումների մեջ։ Նա խրախուսում է ընթերցողներին մշտապես մշակել ու բարելավել իրենց սկզբունքները՝ որպես նավարկման գործիքներ, որոնք հաճախ անհրաժեշտ է համապատասխանեցնել և կատարելագործել ըստ իրադարձությունների։

Սկզբունքները, որոնք նա մշակել է տասնամյակների ընթացքում, նման են կողմնացույցի՝ անորոշության ծովում նավարկելիս։ Սակայն, ինչպես ցանկացած գործիք, դրանք պահանջում են մշտական հարմարեցում և կատարելագործում՝ համաձայն փոփոխվող իրականության։ Դալիոն հատկապես ընդգծում է, որ յուրաքանչյուր մարդ պետք է մշակի իր սեփական սկզբունքները՝ հիմնվելով իր փորձի և արժեքների վրա։

Իսկ ինչու կարդալ գիրքը հարցին լավագույնս պատասխանում է Դալիոն․

Սկզբունքները կենսական արժեքների և գործողությունների կապող օղակներ են, որոնք լուսավորում են մեր ընտրության ուղին՝ օգնելով կողմնորոշվել բարդ իրականության մեջ:

Ռեյ Դալիո

«Սկզբունքներ»-ը կդառնա ոգեշնչման աղբյուր  բոլոր նրանց համար, ովքեր ձգտում են հասնել իրենց ներուժի առավելագույնին՝ անկախ նրանից, թե ինչ ոլորտում են գործում։