Որո՞նք են ամենապահանջված մասնագիտություններն ըստ ընկերության գործունեության ոլորտի։ Մասնագիտական ո՞ր ոլորտներում են առավել ակտիվ հայտարարված ինթերնշիփային ծրագրերը։ Ըստ աշխատանքի հայտարարությունների ակտիվության մարզային ո՞ր քաղաքներն են առավել ակտիվ։ Որո՞նք են ամենաակտիվ 5 ոլորտները Հայաստանում և մասնագետների ի՞նչ պահանջարկներ կան այդ ոլորտներում։ 2018թ․-ին որո՞նք են այն թոփ 10 մասնագիտությունները, որոնք ամենաշատն են հետաքրքրում աշխատանք փնտրողներին։
Դեկտեմբերի 18-ին, «Սպուտնիկ Արմենիա» մամուլի կենտրոնում տեղի ունեցավ մամուլի ասուլիս՝ «2018թ․-ին ՀՀ աշխատաշուկայի ակտիվության վիճակագրական վերլուծություն» թեմայով, որն իրականացվել է staff.am կարիերայի օնլայն հարթակի կողմից հավաքագրված վիճակագրական տվյալների հիման վրա: Վերլուծությունը պարունակում է 2018թ․ աշխատաշուկայի տվյալները, ինչպես նաև համեմատական վերլուծություն 2017թ․-ի տվյալների հետ։
Հիմնվելով վիճակագրական տվյալների վրա՝ կատարվել են ստորև նշված թեմատիկ հետազոտությունները․
Թափուր աշխատատեղերի բաշխվածությունն ըստ մասնագիտական ոլորտների, կազմակերպության գործունեության ոլորտների և ՀՀ քաղաքների:
Վերլուծություն «Տեղեկատվական տեխնոլոգիաներ», «Ֆինանսներ, բանկ և ապահովագրություն», «Ներկրում, արտահանում և առևտուր», «Հեռահաղորդակցություն» և «Արտադրություն/Արդյունաբերություն» ոլորտներում ամենապահանջված մասնագետների վերաբերյալ:
Համեմատական վերլուծություն գործատուների կողմից ամենապահանջված մասնագիտական հմտությունների վերաբերյալ:
Ստորև ներկայացնում ենք վերլուծության ամփոփ տարբերակը։
1․ Ամենապահանջված աշխատանքների բաշխվածությունն ըստ աշխատանքի կատեգորիաների (տոկոսային կշիռն ընդհանուրի մեջ)
Հետազոտությունը ցույց է տալիս, որ ըստ աշխատանքի կատեգորիայի գերակշռում են Ծրագրավորման աշխատանքները, ինչը զարմանալի չէ` հաշվի առնելով ՏՏ ոլորտի և, մասնավորապես, Ծրագրավորման մասնագիտության նկատմամբ մեծ պահանջարկի:
Աճի տեմպեր են նկատվել Վաճառքի/սպասարկման, Բանկային/վարկային գործի, Վեբ/գրաֆիկ դիզայների, Պրոդուկտի կառավարման, Որակի կառավարման և ՄՌԿ մասնագետների դեպքում
Ծրագրավորման աշխատանքները չեն նվազել, իրականում աշխատաշուկայում մեծացել է այլ աշխատանքների ակտիվությունը, դրանով է պայմանավորված Ծրագրավորման աշխատանքների մի փոքր անկումը։
Առաջին հնգյակը զբաղեցրած կատեգորիաներն ամեն դեպքում փոփոխություն չեն կրել։
2․ Ամենապահանջված աշխատանքների բաշխվածությունն ըստ ընկերության գործունեության ոլորտի և ժամանակահատվածների (տոկոսային կշիռն ընդհանուրի մեջ)
Աշխատաշուկայի գերակշռող մասը պատկանում է Տեղեկատվական տեխնոլոգիաներով զբաղվող ընկերություններին, ընդ որում 2018թ․ բավականին մեծ էր ՏՏ նոր ընկերությունների քանակը ընդհանուրի մեջ։ 1 տոկոսային կետով նվազումը, ոչ թե պայմանավորված է ակտիվության նվազմամբ, այլ մյուս ոլորտների ակտիվությամբ, քանի որ ՏՏ ընկերությունների ընդհանուր թիվն աճ է գրանցել։
2018թ․–ին բավականին ակտիվ են եղել նաև Ֆինանսաբանկային ոլորտի ընկերությունները։
Արդյունաբերությամբ և արտադրությամբ զբաղվող ընկերությունները նույնպես ակտիվության աճ են գրանցել 2018թ․–ին, սա թերևս նաև պայմանավորված է նման ընկերություններում կադրերի հավաքագրման պրոցեսների մոդեռնիզացիայով։
3․ Ինթերնշիփային հնարավորությունների բաշխվածությունն ըստ մասնագիտությունների (տոկոսային կշիռն ընդհանուրի մեջ)
Ընդունված պրակտիկա է ընկերությունների համար հայտարարել վճարովի ինթերնշիփային ծրագրեր, որոնց ընթացքում աշխատակիցը սովորում և աշխատում է միաժամանակ։ Մասնավորապես այս ասպարեզում 2 ակտիվ ոլորտ կա՝ Ֆինանսաբանկային և Տեղեկատվական տեխնոլոգիաներ։ Իսկ մասնագիտական տեսանկյունից ակտիվ են Բանկային/վարկային գործ, Ծրագրավորում, Մարքեթինգի ոլորտի մասնագիտությունների համար հայտարարված ինթերնշիփային ծրագրերը։
Մարդկային ռեսուրսների կառավարման փորձնակների պահանջ նույնպես գրանցվել է 2018թ․–ին։
4․ Մարզային քաղաքներն ըստ աշխատանքի հայտարարությունների ակտիվության
(տոկոսային կշիռը մարզային աշխատանքների մեջ)
Տոկոսային կշիռները ներկայացված են ընդհանուր մարզային աշխատանքների մեջ: Երևան քաղաքում առկա աշխատանքները ներառված չեն, դրանք կազմում են բոլոր աշխատանքների 95%-ը: Այս ցուցանիշը բարելավել է 1 տոկոսային կետով ի օգուտ մարզային քաղաքների, սակայն ընդհանուր պատկերը դեռ բավականին հոռետեսական է։
Մարզային քաղաքների ակտիվության տեսանկյունից չկա կոնկրետ օրինաչափություն ըստ որի տվյալ քաղաքում առկա է ակտիվություն, սա ավելի շատ ունի մասնավոր բնույթ։ Օրինակ, տվյալ քաղաքում նոր գործարան կամ խոշոր գործատու է մուտք գործել, և հիմնականում դրանով է պայմանավորված կտրուկ աճը։
Մարզերում հիմնականում կայուն ակտիվ են մեծ սպասարկման ցանցեր ունեցող բանկերն ու հեռահաղորդակցության ոլորտի ընկերությունները։
ՈԼՈՐՏԱՅԻՆ ՈՒՍՈՒՄՆԱՍԻՐՈՒԹՅՈՒՆ
Կատարել ենք հետազոտություն թոփ 6 ամենաակտիվ ոլորտների վերաբերյալ, հասկանալու թե ինչ մասնագետների պահանջարկ կա այդ ոլորտում: Մասնավորապես դիտարկել ենք․
Տեղեկատվական տեխնոլոգիաներ ոլորտի աշխատանքների բաշխվածությունն ըստ մասնագիտությունների։
Ֆինանսներ/Բանկ/Ապահովագրություն ոլորտի թոփ աշխատանքների բաշխվածությունն ըստ մասնագիտությունների։
Արտադրության/Արդյունաբերության ոլորտի թոփ աշխատանքների բաշխվածությունն ըստ մասնագիտությունների։
Ներկրում/Արտահանում/Առևտուր ոլորտի թոփ աշխատանքների բաշխվածությունն ըստ մասնագիտությունների։
Հեռահաղորդակցության ոլորտի աշխատանքների բաշխվածությունն ըստ մասնագիտությունների։
1. 2018թ․–ի ընթացքում ՏՏ ոլորտի աշխատանքների բաշխվածությունն ըստ մասնագիտությունների (ընդհանուրի մեջ զգալի կշիռ ունեցող)
Ծրագրավորման մասնագետներից բացի, որոնք բնականաբար զբաղեցնում են ընդհանուրի մեջ ավելի քան 42%-ը ՏՏ ընկերություններին անհրաժեշտ են նաև.
Այլ ՏՏ մասնագետներ, ինչպիսիք են օրինակ համակարգային ադմինիստրատորներ, ՏՏ աջակցման (tech support) մասնագետներ և այլն:
Որակի կառավարման, Պրոդուկտի նախագծման և նախագծերի կառավարման, և այլ տեխնիկական բնույթի աշխատանքներ։ Իսկ ոչ տեխնիկակակնից բավականին մեծ կշիռ ունի Մարքեթինգի աշխատանքները։
Թոփ տասնյակում այս անգամ ընդգրկվել է նաև ՄՌԿ ոլորտը։
2. 2018թ․-ի ընթացքում Ֆինանսներ/Բանկ/Ապահովագրություն ոլորտի թոփ աշխատանքների բաշխվածությունն ըստ մասնագիտությունների (ընդհանուրի մեջ զգալի կշիռ ունեցող)
Այս ոլորտում բնականաբար գերակշռում է բանկային գործ մասնագիտության պահանջարկը, մասնավորապես վարկային մասնագետներ, բանկի/վարկային կազմակերպության գործառնական բաժնի մասնագետներ և այլն:
Վաճառքի և սպասարկման մասնագետների կարիքը նույնպես շատ մեծ է, և այս տարի գերազանցել է Ծրագրավորման մասնագետների տեսակարար կշռին, համեմատած նախորդ ժամանակահատվածի հետ»:
Մարդկային ռեսուրսների աշխատակիցների նկատմամբ պահանաջարկը նույնպես աճել է, և այս աճի միտումը դեռ շարունակվում է։
3. 2018թ․-ի ընթացքում Արտադրության/Արդյունաբերության ոլորտի թոփ աշխատանքների բաշխվածությունն ըստ մասնագիտությունների (ընդհանուրի մեջ զգալի կշիռ ունեցող)
Արտադրության և արդյունաբերության ոլորտի գործատուները նույնպես բավականին ակտիվ են եղել 2018թ․-ի ընթացքում։
Մասնավորապես այս ոլորտում staff.am-ի հարթակի միջոցով ամենամեծ պահանջարկ ունեցող մասնագետներն են Արտադրության կազմակերպման, Վաճառքի/սպասարկման և Գնումների/Լոգիստիկայի մասնագետները։
Մարդկային ռեսուրսների մասնագտների պահանջարկն այս ոլորտում նույնպես աճել է։
4. 2018թ․–ի ընթացքում Ներկրում/Արտահանում/Առևտուր ոլորտի թոփ աշխատանքների բաշխվածությունն ըստ մասնագիտությունների (ընդհանուրի մեջ զգալի կշիռ ունեցող)
Այս ոլորտին են պատկանում բոլոր այն ընկերությունները, որոնք զբաղված են ապրանքների ներկրմամբ, արտահանմամբ և/կամ առևտրով:
Հաշվի առնելով այս հանգամանքը, վաճառքի և սպասարկման ոլորտի մասնագետներն ամենամեծ պահանջարկն ունեն: Ընդ որում` ներառված են ոչ միայն սպասարկման կետերում անհրաժեշտ մասնագետների վիճակագրությունը, այլ նաև B2B, ինչպես նաև վաճառքի և սպասարկման ղեկավարման մասնագետները:
Մարքեթինգի մասնագետների պահանջն ամենամեծն է այս ոլորտում, եթե համեմատենք օրինակ ՏՏ և ֆինանսական ոլորտի ընկերությունների հետ: Սա էլ ուղղակիորեն պայմանավորված է այս ոլորտի առանձնահատկություններով
5. 2018թ․-ի ընթացքում Հեռահաղորդակցություն ոլորտի թոփ աշխատանքների բաշխվածությունն ըստ մասնագիտությունների (ընդհանուրի մեջ զգալի կշիռ ունեցող)
Հեռահաղորդակցության ոլորտը բավականին ակտիվ է եղել, և համեմատած նախորդ ժամանակահատվածի հետ ընդգրկվել է թոփ 5 ամենակատիվ ոլորտների մեջ։
Հաշվի առնելով սպասարկման մեծ ցանցերը, նման ընկերություններում մեծ է ինչպես ՏՏ և տեխնիկական մասնագետների այնպես էլ վաճառքի և սպասարկման մասնագետների կարիքը։
Ոլորտի թելադրանքով թոփ մասնագիտություններում գերակշռում են նեղ մասնագիտական գիտելիքներ պահանջող մասնագիտություններ, ինչպիսիք են՝ Համակարգային ինժեներները, Պրոդուկտի և նախագծերի կառավարիչները, Թվային մարքեթինգի մասնագետները, Ծրագրավորման մասնագետները և այլն։
Ինչպես տեսնում ենք մարդկային ռեսուրսների մասնագետների կարքը աճել է նաև այս ոլորտում։
6. Ոլորտային ուսումնասիրություն ըստ ամենաակտիվ գործատուների ոլորտներում պահանջվող մասնագետների
Այս վերլուծության մեջ ընդգրկված են թոփ 5 ամենաակտիվ ոլորտները, և դրանցում ամենամեծ պահանջարկն ունեցող մասնագիտությունները։ Վերլուծությունը ցույց է տալիս, որ Վաճառքի/սպասարկման և Մարքեթինգի մասնագետների պահանջ կա բոլոր 5 ոլորտներում։ Ծրագրավորման և տեխնիկական ոլորտի մասնագետները նույնպես պահանջված են և հանդիպում են համապատասխանաբար 4 և 3 ոլորտներում։
ԱՇԽԱՏԱՆՔ ՓՆՏՐՈՂՆԵՐԻ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆ
Աշխատանք փնտրողների ամենացանկալի ոլորտներն ըստ գործատուների,
Աշխատանք փնտրողների ամենացանկալի ոլորտներն ըստ մասնագիտությունների,
Աշխատանք փնտրողների նախընտրելի աղբյուրները
1. Մասնագետների բաշխվածությունն ըստ ընդհանուր աշխատանքային կատեգորիայի
Վերլուծության նպատակն է խմբավորել մասնագիտությունները կոնկրետ տրամաբանությամբ, և ներկայացնել դրանց տեսակարար կշիռն ընդհանուրի մեջ։ Մասնավորապես, վերլուծությունը ցույց է տալիս, որ
2018թ․ բոլոր աշխատանքների 36%-ը բաժին է ընկնում ՏՏ ոլորտին։
Բոլոր աշխատանքների 23․5%-ի դեպքում անհրաժեշտ են վաճառքի, մարքեթինգի, հաղորդակցության և կազմակերպչական հմտություններ։
Ֆինանսական բնույթի աշխատանքները նույնպես բավականին մեծ կշիռ ունեն՝ 15,8%:
2. Թոփ 10 ոլորտները, որոնք ամենացանկալին են աշխատանք փնտրողների համար
Վերլուծության նպատակն է հասկանալ թե աշխատանք փնտրողները որ ոլորտների աշխատանքներին են ակտիվորեն հետևում, այսինքն որ ոլորտներում կցանկանային աշխատել։ Տեղեկատվական ոլորտի ընկերությունները ամենացանկալի գործատուներն են, որոնց հաջորդում են ֆինանսաբանկային ոլորտի ընկերությունները։ Լավագույն տասնյակը եզրափակում են Հիմնադրամներն ու Խորհրդատվական ընկերությունները։
3. Թոփ 10 մասնագիտությունները, որոնք ամենացանկալին են աշխատանք փնտրողների համար
Վերլուծության նպատակն է հասկանալ թե որ մասնագիտություններն են ամենից շատ հետաքրքրում աշխատանք փնտրողներին, հիմնվելով staff.am-ում տվյալ մասնագիտության հետևորդների թվի հիման վրա։
Վերլուծությունը ցույց է տալիս, որ չնայած ծրագրավորողի մասնագիտությունն ամենից պահանջվածն է աշխատաշուկայում, սակայն այն միայն 4-րդ տեղում է հետևորդների թվով, իսկ առաջին 2 տեղերում են ոչ շատ նեղ մասնագիտական գիտելիքների պահանջող աշխատանքները։
Բանկային/վարկային գործը դեռ բավականին ցանկալի աշխատանք է շատ աշխատանք փնտրողների համար, չնայած որ ՏՏ ոլորտն է այս պահին բացարձակ առաջատարը ՀՀ-ում։
4. Որ աղբյուրներում են մարդիկ ամենից շատ փնտրում աշխատանք
Հետազոտության նպատակն է հասկանալ թե սոց․ ցանցերում և առհասարակ համացանցում որոնք են այն հիմնական աղբյուրները, որտեղ աշխատանք փնտրողներն ակտիվ են։ Ըստ staff.am-ում ունեցած տվյալների, ամենից մեծ կշիռն ունի Facebook սոց․ ցանցը, որին հաջորդում է Google որոնողական համակարգում արվող հարցումները։ Linkedin սոց․ ցանցը նույնպես բավականին ակտիվ է ՀՀ–ում աշխատանք փնտրողների շրջանում։ Աճ է գրանցել Instagram, Vkontakte և Twitter սոց․ ցանցերը, որտեղ աշխատանք փնտրողները նույնպես ակտիվ են։
LIVE: Մամուլի ասուլիսSputnik զրույցԱՄՓՈՓՈՒՄ
ՀՀ աշխատաշուկայի վերլուծությունը ցույց է տալիս, որ առկա են գերակշիռ ոլորտներ , ինչպես նաև կան մասնագիտություններ, որոնք առավել մեծ պահանջարկ են վայելում այդ ոլորտներում։ Մարզերում հիմնականում կայուն ակտիվ են մեծ սպասարկման ցանցեր ունեցող բանկերն ու հեռահաղորդակցության ոլորտի ընկերությունները։ Վերլուծելով նաև աշխատանք փնտրողների նախընտրությունները՝ Տեղեկատվական ոլորտի ընկերություններն ամենացանկալի գործատուներն են, որոնց հաջորդում են ֆինանսաբանկային ոլորտի ընկերությունները։
Նշենք, որ առկա big data–ի շնորհիվ, staff.am-ի թիմն օրական կտրվածքով մշակում է հազարավոր տող տվյալներ վերլուծելու և հասկանալու շուկայի զարգացման միտումները։ Վերոնշյալում, վերլուծության ամփոփ տարբերակն է։ Ուրախ կլինենք համագործակցել տարբեր ընկերությունների հետ ՀՀ աշխատաշուկայի վիճակագրական առավել մանրամասն վերլուծություններ իրականացնելու համար։
ՀՀ աշխատաշուկայի վերաբերյալ հետազոտությունները www.staff.am-ում կրում է պարբերական բնույթ, ինչը նշանակում է, որ յուրաքանչյուր հաջորդ թողարկման մեջ կներառվեն ոչ միայն հետազոտության նոր ճյուղեր, այլ նաև կկատարվի համեմատական վերլուծություն նախորդ ժամանակահատվածի համեմատ։ Հետազոտության տվյալներն ամբողջությամբ վերցված են staff.am հարթակից, և չեն ընդգրկում նմանատիպ այլ հարթակների տվյալներ։
