Որո՞նք են ամենապահանջված մասնագիտությունները ՀՀ-ում, ո՞ր ոլորտի ընկերություններն են ամենաակտիվը աշխատաշուկայում, ինչպիս՞ի հմտություններ և գիտելիքներ է այսօր պահանջում գործատուն, աշխատավարձի ինչպիսի ակնկալիքներ կան այսօր աշխատանքի տարբեր ոլորտներում– ՀՀ աշխատաշուկայի վիճակագրական վերլուծություն:
ՄԵԴԻԱ ԱՆԴՐԱԴԱՐՁՄԱՄՈՒԼԻ ԱՍՈՒԼԻՍ
www.staff.am-ի կողմից իրականացված հետազոտության մասին
<<Սա թվով արդեն երկրորդ ծավալուն հետազոտությունն է ՀՀ աշխատաշուկայի վերաբերյալ,– նշեց հարթակի համահիմնադիր Վահե Ավետիսյանը,– առաջին հետազոտությունն անցկացրել ենք 2017թ․ հոկտեմբերի 4-ին։ Հաշվի առնելով, որ մեր հարթակի միջոցով օրական կտրվածքով տվյալների բավականին մեծ հոսք է ապահովվում, մենք կատարում ենք տարբեր տիպի հետազոտություններ և վերլուծություններ, դրանցից մի մասով էլ կիսվում ենք հանրության հետ, անչափ կարևորելով այսչափ օգտակար տեղեկատվության հասանելիությունը մեր օգտատերերին և ոչ միայն նրանց>>։
Նշենք, որ, հինգշաբթի՝ ապրիլի 19-ին, ժամը 13։00-ին «Սպուտնիկ–Արմենիա» մամուլի կենտրոնում տեղի ունեցավ մամուլի ասուլիս՝ «ՀՀ աշխատաշուկայի վիճակագրական վերլուծություն» թեմայով, որն իրականացվել է staff.am կարիերայի հարթակի կողմից վերջին 18 ամիսների ընթացքում հավաքագրված վիճակագրական տվյալների հիման վրա: Վերլուծության հիմքում գործատուների կողմից մեր հարթակում հայտարարված թափուր աշխատանքների տվյալներն են, օգտագործվել է 3,000-5,000 տող տվյալ, կախված ուսումնասիրության շրջանակից։ Հաշվի առնելով նախորդ հետազոտության տվյալները, կատարվել է նաև համեմատական վերլուծություն վերջին 6 ամիսների և նախորդ ժամանակահատվածի արդյունքների միջև։
Ս․թ․ փետրվար ամսին, staff.am հարթակի միջոցով աշխատավարձերի վերաբերյալ անանուն հարցում է կազմակերպվել, որին մասնակցել են ավելի քան 1,000 անհատներ, տրամադրելով տեղեկատվություն գործատուի, իրենց պաշտոնի և գործունեության ոլորտի և աշխատավարձի վերաբերյալ, նշելով, իհարկե, թե քանի տարվա փորձ ունեն այս ոլորտում։
Հիմնվելով վերը նշված տվյալների վրա կատարվել է ստորև նշված թեմատիկ հետազոտությունները․
Թափուր աշխատատեղերի բաշխվածությունն ըստ մասնագիտական ոլորտների, կազմակերպության գործունեության ոլորտների և ՀՀ քաղաքների:
Վերլուծություն «Տեղեկատվական տեխնոլոգիաներ», «Ֆինանսներ, բանկ և ապահովագրություն», «Ներկրում, արտահանում և առևտուր», «Կրթություն», «Արտադրություն և արդյունաբերություն» և «Տուրիզմ, հյուրընկալություն և ժամանց» ոլորտներում ամենապահանջված մասնագետների վերաբերյալ:
«Տեղեկատվական տեխնոլոգիաներ», «Մարքեթինգ և հաղորդակցություն» և «Ֆինանսաբանկային» ոլորտի համապարփակ վերլուծություն, այդ թվում նաև առկա միջին աշխատավարձերի և պահանջվող հմտությունների համատեքստում։
Աշխատավարձերի վերաբերյալ վերլուծություն, ըստ ընկերության ոլորտների, մասնագիտությունների և փորձի։
www.staff.am-ի կողմից իրականացված հետազոտության արդյունքները
Ստորև ներկայացնում ենք վերլուծության ամփոփ տարբերակը, իսկ ամբողջական տարբերակը կարելի է ներբեռնել այստեղից:
1․ Ամենապահանջված աշխատանքների բաշխվածությունն ըստ աշխատանքի կատեգորիաների և ժամանակահատվածների (տոկոսային կշիռն ընդհանուրի մեջ)
Հետազոտությունը ցույց է տալիս, որ ըստ աշխատանքի կատեգորիայի գերակշռում են Ծրագրավորման աշխատանքները, ինչը զարմանալի չէ հաշվի առնելով ՏՏ ոլորտի և, մասնավորապես Ծրագրավորման մասնագիտության նկատմամբ մեծ պահանջարկի: Ընդ որում, ՏՏ բնույթի բոլոր աշխատանքների կշիռը ընդհանուր աշխատանքների մեջ աճ է գրանցել նախորդ ժամանակահատվածի համեմատ։
2. Ամենապահանջված աշխատանքների բաշխվածությունն ըստ ընկերության գործունեության ոլորտի և ժամանակահատվածների (տոկոսային կշիռն ընդհանուրի մեջ)
Հետազոտությունը ցույց է տալիս, որ ըստ գործատուի ոլորտի գերակշռում են ՏՏ ընկերությունները, ընդհանուր աշխատանքների մեջ կազմելով 37%: Ընդ որում, ՏՏ ոլորտի ընկերությունների կողմից ակտիվությունը 2 տոկոսային կետով աճել է նախորդ ժամանակաշրջանի համեմատ։
Ֆինանսաբանկային ոլորտը, որն իր մեջ ներառում է նաև ապահովագրական ընկերությունները, նույնպես ընդգրկվել է թոփ 5-ում և նույնպես գրանցել է ակտիվության աճ:
Ներկրմամբ, արտահանմամբ և առևտրով զբաղվող ընկերությունները եզրափակում են առաջին եռյակը, մի փոքր ակտիվության անկումով։
Կրթություն, Ծառայություններ, Խորհրդատվություն, սրանք այն ոլորտներն են, որոնք նույնպես ակտիվացել են նախորդ ժամանակաշրջանի համեմատ։
3. Ամենաակտիվ մարզային քաղաքներն ըստ աշխատանքի հայտարարությունների քանակի (տոկոսային կշիռը մարզային աշխատանքների մեջ)՝ համեմատական վերլուծություն նախորդ ժամանակահատվածի համար
Տոկոսային կշիռները ներկայացված են ընդհանուր մարզային աշխատանքների մեջ: Երևան քաղաքում առկա աշխատանքները ներառված չեն, դրանք կազմում են բոլոր աշխատանքների 93%-ը:
Դիլիջանում, Արմավիրում և Գյումրիում աշխատանքների բաշխվածությունն ըստ ոլորտների և ընկերությունների ավելի դիվերսիֆիկացված է, այսինքն` առկա են թափուր աշխատատեղեր տարբեր ընկերությունների կողմից տարբեր ոլորտներում:
4. Վերջին 6 ամիսների ընթացքում ՏՏ ոլորտի աշխատանքների բաշխվածությունն ըստ մասնագիտությունների (ընդհանուրի մեջ զգալի կշիռ ունեցող)
Ծրագրավորման մասնագետներից բացի, որոնք բնականաբար զբաղեցնում են ընդհանուրի ավելի քան 40%-ը ՏՏ ընկերություններին անհրաժեշտ են նաև.
Այլ ՏՏ մասնագետներ, ինչպիսիք են օրինակ համակարգային ադմինիստրատորներ, ՏՏ աջակցման (tech support) մասնագետներ և այլն:
Մարքեթինգի ոլորտի մասնագետների պահանջարկ կա համարյա բոլոր ոլորտներում, իսկ ՏՏ ոլորտում, նամանավանդ տեխնոլոգիական ստարթափներում այդ պահանջարկն էլ ավելի ակնառու է։
5. Վերջին 6 ամիսների ընթացքում Ֆինանսներ/Բանկ/Ապահովագրություն ոլորտի թոփ աշխատանքների բաշխվածությունն ըստ մասնագիտությունների
(ընդհանուրի մեջ զգալի կշիռ ունեցող)
Այս ոլորտում բնականաբար գերակշռում է բանկային գործ մասնագիտության պահանջարկը, մասնավորապես վարկային մասնագետներ, բանկի/վարկային կազմակերպության գործառնական բաժնի մասնագետներ և այլն:
Բանկային ոլորտում բավականին մեծ է ծրագրավորման աշխատանքների պահանջարկը, ընդ որում մենք տեսնում ենք այս մասնագիտության նկատմամբ պահանջարկի ակտիվություն համեմատած նախորդ ժամանակահատվածի հետ։
Աճել է նաև այս ոլորտում վաճառքի և սպասարկման աշխատանքների նկատմամբ պահանջարկը, ինչը հիմնականում պայմանավորված է բանկերի նոր մասնաճյուղերի բացման և սպասարկման օղակների ընդլայնման փաստով։
6. Վերջին 6 ամիսների ընթացքում Ներկրում/Արտահանում/Առևտուր ոլորտի թոփ աշխատանքների բաշխվածությունն ըստ մասնագիտությունների (ընդհանուրի մեջ զգալի կշիռ ունեցող)
Այս ոլորտին են պատկանում բոլոր այն ընկերությունները, որոնք զբաղված են ապրանքների ներկրմամբ, արտահանմամբ և/կամ առևտրով:
Հաշվի առնելով այս հանգամանքը, վաճառքի և սպասարկման ոլորտի մասնագետներն ամենամեծ պահանջարկն ունեն: Ընդ որում` ներառված են ոչ միայն սպասարկման կետերում անհրաժեշտ մասնագետների վիճակագրությունը, այլ նաև B2B, ինչպես նաև վաճառքի և սպասարկման ղեկավարման մասնագետները:
Մարքեթինգի մասնագետների պահանջն ամենամեծն է այս ոլորտում, եթե համեմատենք օրինակ ՏՏ և ֆինանսական ոլորտի ընկերությունների հետ: Սա էլ ուղղակիորեն պայմանավորված է այս ոլորտի առանձնահատկություններով:
7. Վերջին 6 ամիսների ընթացքում Տուրիզմ, հյուրընկալություն և ժամանց ոլորտի թոփ աշխատանքների բաշխվածությունն ըստ մասնագիտությունների (ընդհանուրի մեջ զգալի կշիռ ունեցող)
Տուրիզմի ոլորտը բավականին մեծ աճ է գրանցել Հայաստանում վերջին 12 ամիսների ընթացքում, ինչը նաև արտացոլվում է դիտարկվող ժամանակահատվածի ընթացքում թափուր աշխատատեղերի քանակով:
Մասնավորապես այս ոլորտում բավականին մեծ է սպասարկմամբ զբաղվող աշխատակազմի կարիքը, ինչը բնական է հաշվի առնելով ոլորտի առանձնահատկությունները:
Վաճառք և մարքեթինգ մասնագիտությունները նույնպես մեծ պահանջարկ ունեն այս ոլորտում, ընդ որում առկա են ինչպես վաճառքի մասնագետների, այնպես էլ վաճառքի համակարգողների և ղեկավարների կարիք:
Ամենատարածված մասնագիտությունների ցանկը ամփոփում են ադմինիստրատիվ ոլորտի և կառավարման ոլորտի աշխատանքները:
8. Վերջին 6 ամիսների ընթացքում Կրթության ոլորտի թոփ աշխատանքների բաշխվածությունն ըստ մասնագիտությունների (ընդհանուրի մեջ զգալի կշիռ ունեցող)
Կրթության ոլորտը նույնպես հետաքրքիր զարգացումներ է ապրում, մասնավորապես աշխատաշուկայում բավականին ակտիվացել են ինչպես բարձրագույն ուսումնական հաստատությունների, այնպես էլ կրթական կենտրոնների գործունեությունը։
Բնականաբար առաջին տեղը զբաղեցնում են կրթության և գիտության ոլորտի աշխատանքները, մասնավորապես ուսուցիչներ, դասախոսներ, գիտական աշխատակիցներ և այլն։
9. Վեջին 6 ամիսների ընթացքում Արտադրության/Արդյունաբերության ոլորտի թոփ աշխատանքների բաշխվածությունն ըստ մասնագիտությունների (ընդհանուրի մեջ զգալի կշիռ ունեցող)
Արտադրության և արդյունաբերության ոլորտի գործատուները նույնպես բավականին ակտիվ են եղել վերջին 6 ամիսների ընթացքում։
Մասնավորապես այս ոլորտում staff.am-ի հարթակի միջոցով ամենամեծ պահանջարկ ունեցող աշխատանքներն են Ադմինիստրատիվ և վաճառք/սպասարկում։
Այլ ոլորտների մեջ բաշխվածությունը հիմնական հավասար է։
10. Աշխատավարձերի համեմատական վերլուծություն մասնագիտությունների և աշխատանքային փորձի կտրվածքով
Գծապատկերում ներկայացված է 11 մասնագիտական ոլորտ, որոնց համար ունենք ընդհանուրի մեջ զգալի կշիռ ունեցող տվյալներ, որոնց հիման վրա հնարավոր է ստանալ վիճակագրորեն բավարար պատկեր աշխատավարձերի վերաբերյալ։
Ինչպես ցույց է տրված գծապատկերում, աշխատավարձի մակարդակը ամենաբարձրը ՏՏ մասնագետներինն է, իսկ ամենացածրը Կրթության և գիտության ոլորտի մասնագետներինը։
ԱՄՓՈՓՈՒՄ
ՀՀ աշխատաշուկայի վերլուծությունը ցույց է տալիս, որ առկա են գերակշիռ ոլորտներ թափուր աշխատանքների ակտիվության առումով, այս ոլորտները նաև գրանցել են աճ վերջին 6 ամիսների ընթացքում։ Աշխատավարձերի ուսումնասիրությունը ցույց է տալիս, որ աշխատանքային փորձից կախված բարձր են վարձատրվում ՏՏ ոլորտի, Ֆինանսական և բանկային ոլորտի, Մարքեթինգի և գովազդի ոլորտի աշխատանքները։
ՀՀ աշխատաշուկայի վերաբերյալ հետազոտությունները www.staff.am-ում ունի է պարբերական բնույթ, ինչը նշանակում է, որ յուրաքանչյուր հաջորդ թողարկման մեջ կներառվեն ոչ միայն հետազոտության նոր ճյուղեր, այլ նաև կկատարվի համեմատական վերլուծություն նախորդ ժամանակահատվածի համեմատ։
www.staff.am-ի մասին հակիրճ
staff.am-ն առաջատար կարիերայի հարթակ է Հայաստանում, որը տրամադրում է ինովացիոն գործիքներ աշխատանք և աշխատակիցներ փնտրելու համար: Հարթակն իր գործունեության կարճ ժամանակահատվածում օգնել է հարյուրավոր մասնագետների գտնել ցանկալի աշխատանք՝ առաջարկելով համապարփակ փաթեթներ գործատուներին, խելացի գործիքներ օնլայն դիմումների ստացման և կառավարման համար, սոցիալական մեդիաների լիարժեք ինտեգրում և գործատուի բրենդինգի առաջխաղացում: staff.am-ը հայկական շուկայում առաջին անգամ ներկայացրել է աշխատանքի փնտրման iOS և Android հավելվածներ: Հարթակը տրամադրում է նաև StaffSearch Engine թեկնածուների որոնման խելացի համակարգ, որի օգնությամբ մարդկային ռեսուրսների կառավարման և հավաքագրման մասնագետները կխնայեն ժամանակ և գումար: staff.am-ը մշակել է համակարգ, որի միջոցով անհատները կարող են գնահատել և հաստատել իրենց մասնագիտական հմտությունները և արտացոլել արդյունքներն իրենց օնլայն CV-ում:
