Բարդ որոշումներ կայացնելու բարդությունը նրանում է, որ չկա դրանք հաղթահարելու որևէ բանաձև:
staffmedia.am-ը ունի պարզ լուծում հետաքրքիր ու օգտակար գիրք ընտրելու բարդ որոշման համար՝ հետևել «Շաբաթվա գիրքը» շարքին։
Այս շարքի մեր նախորդ հոդվածում մեր ընթերցողների համար փորձել էինք բացահայտել, թե որն է «նորարարի երկընտրանքը»՝ անդրադառնալով Դենիել Փինքի համանուն գրքին։ Հեղինակը գրքում ներկայացնում է, թե ինչ երկընտրանքի առջև են կանգնում ընկերությունները նոր տեխնոլոգիաների և շուկայական փոփոխությունների դարաշրջանում։
Այս հոդվածում անդրադառնում ենք ամերիկացի ձեռնարկատեր և ներդրող, Andreessen Horowitz ընկերության համահիմնադիր Բեն Հորովիցի «Բարդ որոշումներ կայացնելու արվեստը» (The Hard Thing About Hard Things) գրքին։ Այն անկեղծ ուղեցույց է բիզնեսի ղեկավարների համար, որտեղ հեղինակը պատմում է, որ դժվարը մեծ նպատակներ սահմանելը չէ, իրական մարտահրավերը այդ նպատակներին չհասնելու հետևանքների հետ գործ ունենալն է։
Եկեք միասին բացահայտենք բարդ որոշումներ կայացնելու արվեստը։
Գլուխ 1. Կոմունիստից մինչև վենչուրային կապիտալիստ
Այստեղ հեղինակն անդրադառնում է իր գործընկերոջ՝ Մարկ Անդրեսենի հետ համատեղ ճանապարհին։ 1995-ին Netscape-ի հանրային առաջարկը փոխեց բիզնեսի աշխարհի պատկերացումը «նոր տնտեսության» մասին։ Դրան հետևեց Microsoft-ի հետ դաժան մրցակցությունը, և վերջապես 1998-ին ընկերությունը վաճառվեց America Online-ին։ Այնուհետև նրանք հիմնեցին Loudcloud-ը (հետագայում՝ Opsware), որը բիզնեսի աշխարհում ամպային հաշվարկման նորարարություն էր։
Գլուխ 2. «Ես կգոյատևեմ»
Եթե մեր ընկերությունը բավարար ուժ չունի հաղթելու համար, ապա արդյո՞ք մենք պետք է գոյություն ունենանք։
2001-ին Loudcloud-ը կանգնած էր ֆինանսական կործանման եզրին։ Հորովիցը որպես CEO կանգնած էր բարդ որոշման առջև՝ դիտարկելով «B Պլան»-ը՝ վաճառել ամպային բիզնեսը և կենտրոնանալ Opsware ծրագրակազմի վրա։ Երբ կորցրին իրենց խոշորագույն հաճախորդին, Հորովիցը որոշեց վաճառել Loudcloud բիզնեսը EDS-ին՝ պահպանելով Opsware-ի տեխնոլոգիան։ Այս որոշման հետևանքով նա ստիպված էր ազատել 140 աշխատակիցների։
Գլուխ 3. Այս անգամ՝ սրտի թելադրանքով
Այս գլխում Հորովիցը քննարկում է ղեկավարի համար կարևոր հմտությունները, որոնք անհրաժեշտ են բիզնեսի առաջնորդության համար։ Նա ընդգծում է հստակ տեսլական ունենալու և այն թիմին արդյունավետ փոխանցելու կարևորությունը։ Հորովիցի համոզմամբ, դժվարություններին դիմակայելու համար անհրաժեշտ է համառություն և վճռականություն։
Նա բացատրում է, որ հաջողակ ղեկավարը պետք է կարողանա հավաքել տաղանդավոր մարդկանց և ստեղծել այնպիսի միջավայր, որտեղ նրանք կարող են իրենց ամբողջ ներուժը ցուցադրել։ Նա նաև խոսում է երկարաժամկետ նպատակների վրա կենտրոնանալու մասին՝ չշեղվելով կարճաժամկետ դժվարություններից։
Հորովիցը վեր է հանում նաև սխալներից սովորելու կարողության կարևորությունը, ճկունությունը փոփոխվող իրավիճակներում, ինչպես նաև շուկայի պահանջներին հարմարվելու ունակությունը։ Նա շեշտում է նաև գործընկերների և հաճախորդների հետ ամուր հարաբերությունների ստեղծման կարևորությունը, ինչպես նաև աշխատանքային և անձնական կյանքի միջև հավասարակշռության պահպանման անհրաժեշտությունը։
Երբեմն կազմակերպությանը լուծում պետք չէ՝ պարզապես հստակություն է պետք։
Գլուխ 4. Երբ ամեն ինչ փլուզվում է
Հեղինակը խոսում է ճգնաժամային իրավիճակներում արդյունավետ որոշումներ կայացնելու մասին։ Նա ընդգծում է, որ նման իրավիճակներում առաջնահերթ է ազնվությունը և հստակությունը։ Նա պատմում է, թե ինչպես է ինքը բախվել դժվարին որոշումների, ինչպիսիք են աշխատակիցների պաշտոնիջեցումը կամ այն փաստի ընդունումը, որ արտադրանքը կորցնում է իր դիրքերը շուկայում։
Հորովիցը դեմ է հանդես գալիս «ստեղծագործական պատմությունների» կամ պարզապես ստի օգտագործմանը՝ իրականությունից խուսափելու համար։ Նա ընթերցողին խորհուրդ է տալիս կենտրոնանալ կատարողականության խնդիրների լուծման վրա և խուսափել արագ, բայց անարդյունավետ որոշումներից։ Հորովիցը կարևորում է նաև այն փաստը, որ բիզնեսում ոչ ոք չի հետաքրքրվում ձախողումների պատճառներով, այլ միայն լուծումներով։
Ժամանակ մի ծախսիր նրա վրա, թե ինչ կարող էիր անել, այլ ամբողջ ժամանակդ ծախսիր նրա վրա, թե ինչ կարող ես անել։
Գլուխ 5. Հոգ տարեք մարդկանց, արտադրանքների և շահույթի մասին՝ հենց այդ հերթականությամբ
Այս գլխում Հորովիցը ներկայացնում է «կառավարման պարտքի» հասկացությունը, որը նման է տեխնիկական պարտքին, բայց վերաբերում է մարդկանց կառավարմանը։ Նա բացատրում է, որ կարճաժամկետ որոշումները, որոնք թվում են դյուրին, հաճախ երկարաժամկետ բացասական հետևանքներ են ունենում։
Օրինակները ներառում են մեկ հաստիքում երկու մարդու նշանակելը, աշխատակցին շուկայականից բարձր վարձատրություն տալը՝ նրա հեռանալը կանխելու համար, կամ արդյունավետությունը գնահատելու հստակ մեխանիզմների բացակայությունը։ Հորովիցը բացատրում է, որ այս պարտքը վճարելու համար անհրաժեշտ են դժվարին որոշումներ, ինչպիսիք են նախագծերի կրճատումը կամ պատշաճ վարձատրության համակարգի ներդրումը։
Նա ուշադրություն է դարձնում նաև մարդկային ռեսուրսների կառավարման կարևորությանը՝ հստակ սահմանելով աշխատակիցների կյանքի ցիկլը կազմակերպությունում, որը ներառում է հավաքագրումից մինչև թոշակի անցնելը։ Հորովիցը նաև առաջարկում է, թե ինչպիսի հատկանիշներ պետք է ունենա լավ HR մասնագետը, ինչպիսիք են գործընթացների նախագծման հմտությունները, դիվանագիտությունը և ոլորտի խորը իմացությունը։
Տեխնոլոգիական ընկերություն կառուցելու ամենակարևոր կողմերից մեկը հիանալի մարդկանց հավաքելն է։
Գլուխ 6. Գործող ընկերության մասին մտորումներ
Հեղինակը կիսվում է իր մտքերով ընկերության մասշտաբավորման վերաբերյալ։ Նա նշում է, որ մասշտաբավորումը պահանջում է զիջումներ մի շարք բնագավառներում, ինչպիսիք են մասնագիտացումը, կազմակերպական կառուցվածքը և գործարար գործընթացները։
Նա բացատրում է, որ գործընթացները կարևոր են բաժինների միջև արդյունավետ հաղորդակցություն ապահովելու համար։ Հորովիցը շեշտում է, որ ընկերության մասշտաբավորումը ոչ թե բնական տաղանդ է, այլ ձեռքբերովի հմտություն, և կարևոր է աշխատակիցներին գնահատել իրենց ներկայիս արդյունքների հիման վրա, այլ ոչ թե նախապես ենթադրելով, թե ինչպես նրանք կկարողանան աշխատել ապագայում։
Եթե չգիտեք, թե ինչ եք ցանկանում, քիչ հավանական է, որ այն ստանաք:
Գլուխ 7. Ինչպես առաջնորդել, նույնիսկ երբ չգիտեք, թե ուր եք գնում
Այս գլխում Հորովիցը քննարկում է գլխավոր գործադիր տնօրենի դերը և պարտականությունները։ Նա նշում է, որ ղեկավարի հիմնական պարտականությունն է սահմանել ռազմավարություն ողջ կազմակերպության համար՝ ստեղծելով հստակ և համոզիչ պատմություն, որը կներգրավի և կոգևորի աշխատակիցներին, հաճախորդներին, ներդրողներին և մամուլը։
Հորովիցն ընդգծում է, որ ռազմավարությունը և որոշումների կայացումը կարևոր հմտություններ են, որոնք պահանջում են արագ և որակյալ որոշումներ կայացնելու ունակություն՝ հաճախ ոչ լիարժեք տեղեկատվության հիման վրա։
Առաջնորդությունն այն ունակությունն է, որը ստիպում է մարդկանց հետևել քեզ, թեկուզ պարզապես հետաքրքրությունից դրդված:
Գլուխ 8. Ձեռներեցության առաջին կանոնը. կանոններ չկան
Այս գլխում հեղինակը ներկայացնում է ղեկավարների գնահատման և զարգացման, ինչպես նաև ընկերության վաճառքի բարդ որոշումների մասին։ Նա խորհուրդ է տալիս գնահատել ղեկավարներին՝ հիմնվելով իրենց ընթացիկ կատարողականի վրա ընկերության կոնկրետ փուլում, և ոչ թե անցյալի կամ ենթադրյալ ապագայի վրա։
Հորովիցն ընդգծում է, որ չափանիշները փոփոխվում են ընկերության աճի և շուկայի զարգացման հետ։ Նա նաև խոսում է հավատարիմ լինելու կարևորության մասին՝ ընդգծելով, որ իրական հավատարմությունը ենթադրում է աշխատակիցների զարգացման առաջնահերթությունը, ոչ թե առանձին ղեկավարների։
Նա խորությամբ անդրադառնում է ընկերության վաճառքի ռազմավարությանը, որը նա նկարագրում է որպես և՛ տրամաբանական, և՛ զգացմունքային գործընթաց։
Մի բան պարզ է. որպեսզի լինես համաշխարհային մակարդակի ընկերություն, անհրաժեշտ է համաշխարհային մակարդակի ջանք։ Եթե ինչ-որ մեկը դա չի ապահովում, պետք է վերահսկել ու ստուգել նրան:
Գլուխ 9. Սկզբի վերջը
Գրքի վերջին գլխում Հորովիցը պատմում է Andreessen Horowitz-ի ստեղծման մասին, թե ինչպես նա և Մարկ Անդրեսենը ստեղծեցին իրենց ընկերությունը Creative Artists Agency-ի մոդելով՝ որպես ինտեգրված տաղանդների գործակալություն ձեռներեցների համար: Նրանք կառուցեցին ընդարձակ ցանցեր, որոնք միավորում էին խոշոր ընկերություններ, ղեկավարներ, ինժեներներ և այլ կարևոր դերակատարների: Հակառակ վենչուրային կապիտալի ավանդական «անտեսանելի մնալու» սկզբունքին, նրանք մեծ աղմուկով մեկնարկեցին: Հորովիցը նկարագրում է, թե ինչպես նրանք հավաքեցին բարձրակարգ մասնագետների և ինչպես իրենց նախկին փորձը օգնեց ձևավորել առաքելությունը՝ բարելավել Սիլիկոնյան Հովիտը որպես ընկերություններ կառուցելու վայր:
Իր այս պատմությամբ Հորովիցը մեզ սովորեցնում է, որ ամեն մի բարդ որոշման հետևում կանգնած է հնարավորություն՝ աճելու, սովորելու և ի վերջո ստեղծելու մի բան, որն իսկապես արժեքավոր է։ Եվ վերջապես, նա մեզ հիշեցնում է, որ կյանքը մշտական պայքար է, և հաջողությունը նրանցն է, ովքեր ընդունում են այդ մարտահրավերը։
«Կյանքը պայքար է»։ Հավատում եմ, որ հենց այդ մեջբերման մեջ է ձեռնարկատիրության ամենակարևոր դասը՝ ընդունել պայքարը։
