#ԳործԿա՞, թե` չկա, այս է խնդիրը

Այդ թեմայի շուրջ PanARMENIAN.Net-ը զրուցել է Հայաստանում աշխատանքի որոնման ամենամեծ հարթակներից մեկի՝ Staff.am-ի համահիմնադիրներ Լուիզա և Վահե Ավետիսյանների հետ պարզելու համար՝ ինչպիսին է իրավիճակը ՀՀ աշխատաշուկայում, որ մասնագիտություններն են ավելի պահանջված, ինչ է պետք աշխատանք գտնելու համար և, ի վերջո, կա՞ գործ, թե՝ չկա:

Պահանջված մասնագիտությունների մասին

Այսօր ամենապահանջված մասնագիտությունները տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ոլորտում են՝ շուկայի 20%: Սա վստահ կարող եմ ասել՝ հիմնվելով մեր հարթակում տեղ գտած աշխատանքային հայտարարությունների ընդհանուր պատկերի վրա, ինչը հիմնականում արտացոլում է շուկայի վիճակը: Ծրագրավորման ոլորտում կա կարիք թե՛ սկսնակ և ավելի թեթև մակարդակի, թե՛ ավելի բարձր մակարդակի մասնագետների համար: Այդ ոլորտում աշխատանքի առաջարկն այսօր գերազանցում է պահանջարկը: Շատ ընկերություններ, հատկապես՝ խոշոր միջազգայինները, պատրաստ են ընդլայնել իրենց անձնակազմը, եթե գտնեն համապատասխան կադրեր մեր շուկայում: Ըստ պահանջվածության՝ երկրորդ տեղում են վաճառքի և սպասարկման ոլորտների մասնագետները (16%), այնուհետև՝ մարքեթինգի և գովազդի (9%), բավականին պահանջված են նաև ադմինիստրատիվ և գրասենյակային ոլորտի մասնագետները (8%):

Staff.am-ի վերլուծությունը

Հաշվապահներն ու գործավարներն ավելի շատ են, քան պետք են

Եթե խոսենք այն դեպքերի մասին, երբ մասնագետներն ավելի շատ են, քան կա նրանց պահանջարկը, ապա կնշեմ հաշվապահներին: Դա պայմանավորված է նրանով, որ մի պահ ահագին շատ դասընթացներ եղան, շատ մարդիկ նույնիսկ փոխեցին իրենց մասնագիտությունները՝ դարձան հաշվապահ: Մեզ մոտ հաշվապահի աշխատանքի հայտարարության դեպքում ընկերությունը նվազագույնը 100-150 հայտ է ստանում: Եթե իհարկե խոսենք ավելի բարձր որակավորում ունեցող մասնագետների մասին, ապա, իհարկե, նրանք ավելի քիչ են, ամեն ինչի լավն էլ քիչ է լինում: Բայց ընդհանուր առմամբ ադմինիստրատիվ, գրասենյակային, հաշվապահական ոլորտի մասնագետները, ընդհանուր բնույթի, նեղ մասնագիտական հմտություններ չպահանջող ոլորտների մասնագետներն ավելի շատ են, քան կա պահանջարկ:

Սպասարկման ոլորտը մեզ հարիր չէ

Մենք աշխատում ենք շատ ընկերությունների հետ և ունենում ենք նաև սպասարկման ոլորտի շատ հաստիքներ՝ առաքիչ, հավաքարար, մատուցող և այլն, բայց մարդիկ չեն ուզում աշխատել այդ ոլորտներում, շատերը նախընտրում են անգամ անգործ մնալ, բայց չանել նման աշխատանք: Այդ խնդիրը կա մեր երկրում: Եվ գործատուները կանգնում են մեծ խնդրի առջև, ստիպված են լինում պայքարել այդ աշխարհայացքի դեմ:

Պահանջված հմտություններ

Բացի մասնագիտական հմտություններից, որոնք տարբեր են ամեն ոլորտի համար, գործատուները նաև պահանջում են որոշակի սոֆտ հմտություններ՝ ոչ մասնագիտական: Վերլուծությունների համաձայն՝ բոլոր աշխատանքային հայտարարությունների 20%-ում նշված է աշխատասիրությունը: Գործատուները կարևորում են նաև թիմում աշխատելու ունակությունը, բանակցելու հմտությունները, ժամանակի կառավարումը և այլն: Հաճախ փնտրում են խնդիրներն ինքնուրույն լուծել կարողացող և ճկուն աշխատողների:

Աշխատաշուկայի տենդենցների մասին

Արտասահման մեկնած և մի քանի սերունդ դրսում ապրող հայերը շատ հաճախ հետաքրքրված են լինում Հայաստանում ընկերություններ ունենալու և թիմ հավաքելու մեջ, քանի որ դա ձեռնտու է թե՛ որակի, թե՛ գնի առումով: Այժմ այդ տենդենցը նկատվում է, սակայն մենք ունենք ռեսուրսների խնդիր, դա գալիս է նաև բուհերից, որոնք չեն պատրաստում այդ քանակի պահանջված մասնագետների: Ժամանակները փոխվում են, տենդենցները՝ նույնպես, և եթե այսօր ավելի պահանջված է, օրինակ, ՏՏ ոլորտը, ապա պետք է ավելի շատ այդ ոլորտի մասնագետ տալ՝ չվախենալով, որ կկորցնենք ինչ-որ այլ՝ պահանջարկ չվայելող մասնագիտություններ: Մենք արագ կողմնորոշվելու, անցումներ կատարելու, տենդենցներին հետևելու և ժամանակի հետ համընթաց քայլելու խնդիրներ ունենք:

Ինչպես ձեռք բերել աշխատանքային փորձ վաղ տարիքում

Հիմա բոլոր գործատուները, որոնք հետաքրքրված են ուսանողներ կամ սկսնակ մասնագետներ աշխատանքի ընդունելու, սպասում են, որ նրանք պետք է արդեն որոշակի փորձ ունենան՝ անգամ 2-րդ կուրսի ուսանող լինելով: Դրա համար ճիշտ է դեռ վաղ տարիքից փորձել ներգրավված լինել կամավորական գործունեության մեջ, որևէ ոլորտում փորձել ուժերը: Այդպիսի աշխատանք միշտ կարելի է գտնել. կազմակերպվում են շատ խոշոր միջոցառումներ, որոնց կարելի է մասնակցել, որևէ բան կազմակերպել, օգնել: Դա հետագայում կդիտվի որպես առավելություն աշխատանքի ընդունման հարցում: Մեզ մոտ դեռ ընդունված է սկսել աշխատանք փնտրել մագիստրատուրան ավարտելուց հետո, սակայն այդ տարիքում աշխատանքային փորձ չունեցող մարդը ոչնչով չի տարբերվում 17 տարեկան ուսանողից, միայն սպասելիքներն են ավելի մեծ, որոնք էլ հետո չեն արդարանում: Ուստի որքան շուտ ներգրավված լինեն տարբեր աշխատանքների մեջ, այնքան հեշտ հետո կգտնեն աշխատանք: Մարդը պետք է հնարավորինս շուտ սկսի իր վրա աշխատել առանց օգնություն ակնկալելու ծանոթներից և բուհերից. այսօր դրա համար կան շատ ռեսուրսներ՝ համացանցից մինչև անվճար թրեյնինգներ: