Ինչպե՞ս ընդունել աշխատանքի առաջարկը

Անցել եք հավաքագրման փուլերը և ստացել աշխատանքի առաջարկը։ Դե ինչ, շնորհավորում ենք։
Պատկերացնում ենք, թե որքան ոգևորված եք և, միաժամանակ, գուցե մտահոգ․ արդյո՞ք կատարել եք ճիշտ ընտրություն, հստակ գիտե՞ք, թե ինչ գործառույթներ եք իրականացնելու, արդյո՞ք կհաղթահարեք ադապտացիան ու փորձաշրջանը և հազարավոր նմատապիպ այլ հարցեր ու մտահոգություններ։
Աշխատանքի առաջարկն ընդունելը կամ մերժելն այնքան էլ հեշտ չէ, որքան թվում է։ Ինչպես նախորդ հավաքագրման փուլերի ընթացքում էր պետք ճիշտ կատարել որոշակի «տնային աշխատանք», այնպես էլ աշխատանքի առաջարկը ստանալու փուլում անհրաժեշտ են մի շարք քայլեր՝ ճիշտ կողմնորոշվելու այն ընդունելիս կամ մերժելիս։ 
Առանձնացրել ենք որոշ քայլեր՝ հնարավորինս դյուրին դարձնելու կողմնորոշվելու և կատարած որոշումն անելու գրագետ և պրոֆեսիոնալ։ 

Քայլ 1․ Չշտապել միանգամից ընդունել աշխատանքի առաջարկը

Հավաքագրման փուլերը հաղթահարելուց հետո բնական է վերապրել ուրախություն և ոգևորություն, սակայն հույզերն այստեղ չպետք է գերակայեն։ Խուսափե՛ք իմպուլսիվ և հապճեպ որոշումներ կայացնելուց։ 

Բոլոր դեպքերում աշխատանքի առաջարկը ստանալիս ծանրութեթեև արեք և, ինչպես ժողովուրդն է ասում՝ «7 չափեք, 1 կտրեք»։

Քայլ 2․ Ծանոթանալ աշխատանքի առաջարկի առավել ընդունված ընթացակարգին և հետամուտ լինել դրան

Որո՞նք են աշխատանքի առաջարկ ստանալու առավել ընդունված ընթացակարգերը։
Նշենք, որ առաջարկի ձևի և բովանդակության հետ կապված չկան ձևավորված նորմատիվ իրավական հատուկ փաստաթղթեր։
Այն թողնված է գործատուի հայեցողությանը։
Փորձառու գործատուներն ու հավաքագրման մասնագետները, սովորաբար, հետևում են համընդհանուր ընթացակարգերին, որոնց պահպանմանը հետամուտ պետք է լինեք նաև դուք՝ կատարելու առավել ծանրակշիռ որոշում և խուսափելու հետագա հնարավոր անախորժություններից։

Անցել եք հավաքագրման փուլերն ու զանգ եք ստանում ՄՌԿ կամ հավաքագրման մասնագետից՝ ստանալով ամենասպասված լուրը։ Հիանալի՜ է։
Այժմ ժամանակն է, որ հետամուտ լինեք հաջորդ քայլին՝ աշխատանքի առաջարկը էլեկտրոնային եղանակով գրավոր ծանուցմամբ ստանալուն։
Առավել հմուտ հավաքագրման մասնագետները հենց իրենք են տեղյակ պահում, որ պատրաստվում են ուղարկել աշխատանքի առաջարկի գրավոր տարբերակը էլեկտրոնային եղանակով։ Հավաքագրման մասնագետը կարող է դրա մասին տեղյակ պահել ինչպես հարցազրույցից հետո, այնպես էլ դրա ընթացքում։ Իսկ եթե գրավոր առաջարկի վերաբերյալ չունեք տեղեկատվություն, ինքներդ կարող եք առաջարկել, ինչպես խորհուրդ է տրվում նախորդ քայլում

Քայլ 3․ Ուսումնասիրել աշխատանքի գրավոր առաջարկի բովանդակությունը

Գրավոր ծանուցումը մանրամասն ուսումնասիրելը ևս բավականին կարևոր է։ Ինչու՞։
Հենց այստեղ եք ստանում ձեզ հուզող գրեթե բոլոր հարցերի պատասխանները՝ գործառութային մանրակրկիտ պարտականություններ, աշխատավայր, աշխատաժամեր, վարձատրության չափ, արձակուրդի բաշխվածություն, առաջարկվող այլ պայմաններ։ 
Ո՞ր հստակ տեղեկություններն են, որ հմուտ և պրոֆեսիոնալ գործատուները նախապես ծանոթացնում են առաջարկն ուսումնասիրողին։
Դիտարկենք դրանցից մի քանիսը։

✅ Հաստիքի պարտականությունները,

✅ Աշխատանքային ժամերը,

✅ Աշխատավարձը (երբեմն առաջիկա վերանայման ժամկետը ևս),

✅ Արտոնությունների փաթեթը,

✅ Հավելյալ վճարովի արձակուրդի հնարավորությունները,

✅ Աշխատանքի մեկնարկի օրը։

Կախված կազմակերպության առանձնահատկություններից՝ բնական է, որ առաջարկում առկա բովանդակությունը կարող է ունենալ որոշակի աննշան տարբերություններ։ 
Ուշադիր եղեք նաև առաջարկում նշված ժամկետին և ձեր հետադարձ պատասխանն ուղարկեք՝ չանցնելով նշված ժամկետը։

Եթե հայտնաբերում եք որոշակի անճշտություններ, անպայման մի՛ մոռացեք հարցեր տալ առաջարկն ընդունելուց առաջ։

Քայլ 5․ Տարբերել աշխատանքի առաջարկի նամակը աշխատանքային պայմանագրից

Էլեկտրոնային եղանակով աշխատանքի առաջարկը ստանալիս կարևոր է, որ այն չշփոթեք աշխատանքային պայմանագրի հետ։
Ահա թե, որոնք են հիմնական տարբերությունները։

✅ Աշխատանքի առաջարկը կրում է ոչ ֆորմալ (ոչ ձևական) բնույթ, աշխատանքային պայմանագիրը՝ ֆորմալ (ձևական),

✅ Աշխատանքի առաջարկը ստացողն ու ուղարկողը պարտավորություն չունեն այն ստորագրելու, աշխատանքային պայմանագրի կողմերը՝ ունեն այն կնքելու և  ստորագրելու պարտավորություն,

✅ Աշխատանքի առաջարկը ցանկալի է, պայմանագիրը՝ պարտադիր,

✅ Առաջինի խախտման դեպքում կողմերը պատասխանատվություն չեն կրում, մինչդեռ պայմանագիրը կողմերի համար սահմանում է իրավական պարտականություններ, հետևաբար նաև՝ հետևանանքներ։ Պայմանագրում հստակ և պարտադիր կերպով նշվում են երկու կողմերի օրինական շահերն ու պարտականությունները, մինչդեռ առաջարկի տեքստում ոչինչ պարտադիր չէ,

✅ Աշխատանքի առաջարկը աշխատանքային հարաբերությունների սկիզբ չի համարվում, մինչդեռ պայմանագրում դրա մասին հստակ նշվում է։

Ամփոփելով՝ առաջարկն իրավական փաստաթուղթ չէ, իսկ պայմանագիրը՝ իրավական է և ունի պարտադիր, իմպերատիվ բնույթ։

Քայլ 6․ Վերլուծել հավաքագրման փուլերն աշխատանքի առաջարկը ստանալուց առաջ

Անկախ նրանից, թե որքան պրոֆեսիոնալ է գրված աշխատանքի առաջարկի (job offer) տեքստը՝  շատ կարևոր է վերհիշել նաև հավաքագրման նախորդ փուլերը՝ որոշում կայացնելուց առաջ։
Հարցազրույցի ժամանակ թեկնածուի նկատմամբ ցուցաբերած վերաբերմունքը շատ բան կարող է հուշել ընկերությունում աշխատողների նկատմամբ ցուցաբերած վերաբերմունքի, կորպորատիվ մշակույթի և մենեջմենթի առանձնահատկությունների մասին։
Ձեզ համար «կարմիր դրոշակ» կարող է հանդիսանալ, երբ, օրինակ, հարցազրույցի ժամանակ ձեզ հետ խոսում են ԴՈՒ-ով կամ երբ հավաքագրման մասնագետը տալիս է անձնական բնույթի հարցեր, որոնք ոչ մի կապ չունեն տվյալ հաստիքի համար պահանջվող որակների և հմտությունների հետ։ Իսկ երբ բարձրաձայնում եք ձեր նպատակների և արժեքների մասին, ու դրանք արժեզրկվում են, սա ևս «կարմիր դրոշակ» կարող է լինել։
Թե որոնք են պրոֆեսիոնալ և տեղին հարցերը հարցազրույցի ժամանակ, հիշենք նախորդ հոդվածը՝ «Ինչպե՞ս պատրաստվել հարցազրույցին»։

Հարցազրույցի ժամանակ, սովորաբար, ներկա է գտնվում նաև ապագա անմիջական ղեկավարը։ Անմիջական ղեկավարի գործոնը կարևոր է։
Փորձեք հավաքագրման հենց տվյալ փուլում հասկանալ, թե ում հետ եք գործ ունենալու։
Արդյո՞ք ձեր ապագա անմիջական ղեկավարի սկզբունքներն ու արժեքները համահունչ են ձեր էությանը։ Արդյո՞ք լիովին համապատասխանում եք անմիջական ղեկավարի նախընտրած հմտություններին։ 
Այստեղ կարևոր է, որ ծայրահեղություն չդերսևորեք և պատրաստ լինեք նաև սովորելուն, նորի առաջ բաց լինելուն։ Կարևորը՝ էական սկզբունքներն ու արժեքների դիտարկումն է և դրանց համահունչ լինելը։
Այս փուլում կարող եք հարցնել, թե մասնագիտական զարգացման և մենթորության ինչ հնարավորություններ կան, հատկապես, եթե սկսնակ մասնագետ եք։ Եթե առաջարկում գրված չեն այն պայմանները, ինչ դուք արդեն քննարկել եք հարցզրույցի ընթացքում, առաջարկն ընդունելուց առաջ պորհուրդ է տրվում այս հարցի շուրջ ևս մեկ անգամ խոսել հավաքագրման մասնագետի հետ։ 

Ռեզյումեն (CV) ուղարկելու փուլը ևս կարևոր է վերհիշել։ Գրագետ և պրոֆեսիոնալ հավաքագրման մասնագետին հետաքրքրում են այն տեղեկությունները, որոնք քայլ առ քայլ ներկայացված են «Ինչպե՞ս կազմել գրագետ և պրոֆեսիոնալ CV»  հոդվածում:

Որոշում կայացնելուց առաջ՝ չմոռանալ հավաքագրման ընթացքում նկատած ոչ մի մանրուքի մասին։

Քայլ 7․ Ուսումնասիրել տեխնիկական կողմերը ևս

Առաջարկում, սովորաբար, նշվում է նաև տեխնիկական այնպիսի պայմաններ, ինչպիսիք են աշխատավայրը, աշխատաժամերը, ընդմիջման տևողությունը, արձակուրդին առնչվող որոշ հարցեր, աշխատավարձ և այլն։
Եթե, օրինակ, ապրում եք աշխատավայրից բավական հեռու, ապա հստակ կարող եք պատկերացնել, թե որքան ժամանակ պետք է տրամադրել ճանապարհների վրա։
Կամ աշխատավարձը արդյո՞ք ձեզ բավարարում է՝ հաշվի առնելով առաջարկում նշված աշխատաժամերն ու առաջարկվող այլ պայմաններն, ինչպես նաև ընկերության կողմից տրամադրվող արտոնությունները։

Քայլ 8․ Աշխատանքի առաջարկն ընդունելիս՝ պատրաստել գրագետ և պրոֆեսիոնալ գրավոր հաստատում

Ուշադրությամբ ուսումնասիրելով առաջարկը՝ որոշել եք ընդունել այն և անցնել աշխատանքի։ Դե ինչ, կարևոր է, թե ինչպես եք դրական պատասխանում աշխատանքի առաջարկին։

✅ Պատասխանել գրավոր, էլեկտրոնային եղանակով։
Ի՞նչ եք կարծում՝ եթե առաջարկը ստացել եք գրավոր ծանուցմամբ, տեղին չէ՞ արդյոք պատասխանն էլ ուղարկել նույն ձևաչափով։

✅ Ուշադիր եղեք պատասխանի վերջնաժամկետին։ Ցանկալի է պատասխան նամակով հաստատել, որ ընդունում եք աշխատանքի առաջարկը նշված վերջնաժամկետի շրջանակներում։
Եթե նշված չէ  որևէ վերջնաժամկետ, առանձին նամակով կարող եք խնդրել, որ պատասխանն ուղարկելու համար ձեզ տրամադրեն վերջնաժամկետ։ 
Սա նաև հիանալի հնարավորություն է՝ ցույց տալու այնպիսի «սոֆթ» հմտության առկայությունը, ինչպիսին ճշտապահությունն է։

Քայլ 9․ Աշխատանքի առաջարկը մերժելու դեպքում՝ դրա մասին նույնպես ծանուցել գրագետ և պրոֆեսիոնալ

Անկախ նրանից որ հավաքագրման փուլերում ձեզ ինչ-որ բան չի գոհացրել կամ ուսումնասիրելով աշխատանքի առաջարկը՝ պայմանների հետ համաձայն չեք կամ մեկ այլ աշխատավայրից ստացել եք ձեզ համար ավելի լավ առաջարկ, մերժելիս եղեք զուսպ, քաղաքավարի և պրոֆեսիոնալ։

✅ Մերժման պատասխանը ևս ուղարկեք գրավոր,

✅ Հայտնեք ձեր երախտագիտությունը, որ հավաքագրման մասնագետը ժամանակ է հատկացրել և ձեզ դիտարկել են տվյալ թափուր հաստիքը համալրելու համար,

✅ Քաղաքավարի կերպով նշեք ձեր դիրքորոշման պատճառը։
Խուսափեք ավելորդ մեծամտություն ցուցաբերելուց և հավաքագրման մասնագետին ապացուցելու, թե որքան արժեքավոր մասնագետ եք։
Պարզապես հակիրճ, զուսպ կերպով նշեք, որ ստացել եք մեկ այլ առաջարկ, 

✅ Մի՛ այրեք բոլոր կամուրջները։ Նամակի վերջում, օրինակ, կարող եք նշել, որ ուրախ կլինեք համագործակցել մեկ այլ փուլում և կհետևեք ընկերության թարմացումներին։
Օրինակ, լավ գաղափար է նաև առաջարկել կապի մեջ մնալ LinkedIn-ում:

Թեմային առավել մանրամասնությամբ ծանոթանալու համար առաջարկվում է  Сareer Factory by staff.am-ի «4C» դասընթացի 5-րդ մոդուլի առաջին տեսադասը։

Անկախ նրանից դուք կընդունեք, թե կմերժեք աշխատանքի առաջարկը, հիշե՜ք, որ ոչ բոլոր թեկնածուներին է վիճակված անցնել հավաքագրման բոլոր փուլերը։
Ուստի, միշտ երախտապարտ եղեք, որ ընտրել են հենց ձեզ։
Մաղթում ենք, որ այս փուլը ևս հաղթահարեք գրագետ և պրոֆեսիոնալ։