ՀՀ աշխատաշուկա 2024 | staff.am-ի ամենամյա զեկույցը

ՀՀ ԱՇԽԱՏԱՇՈՒԿԱ 2024. ՆԱԽԱԲԱՆ ՀԵՂԻՆԱԿԻ ԿՈՂՄԻՑ

«ՀՀ Աշխատաշուկա 2024»-ը թվով արդեն ութերորդ ծավալուն ուսումնասիրությունն է, որը մենք իրականացնում ենք staff.am-ի հիմնադրումից ի վեր։ Աշխատաշուկայի համապարփակ վերլուծության նպատակն է օգնել ՀՀ-ում և դրա սահմաններից դուրս գտնվող անհատներին և կազմակերպություններին ավելի լավ պատկերացում կազմել ՀՀ աշխատաշուկայի հիմնական ցուցանիշների վերաբերյալ։

«Աշխատաշուկա 2024» զեկույցն իրականացվում է staff.am էկոհամակարգի Compass վերլուծական ուղղության շրջանակներում։

«ՀՀ Աշխատաշուկա 2024» զեկույցը կազմված է չորս հիմնական մասերից, այդ թվում մարզային ավելի խորը վերլուծությունից։
Ինչպես միշտ, այս տարի ևս չենք սահմանափակվել միայն գործատուների ակտիվությամբ և մեր հարթակի տվյալներով՝ զեկույցում ներառելով աշխատաշուկայի հետ կապված մակրոտնտեսական ցուցանիշների վերլուծություն, որը թույլ է տալիս ավելի ընդհանրական պատկեր ստանալ հայաստանյան աշխատաշուկայից, մասնավորապես` աշխատավարձերից, գնաճից, գործազրկության մակարդակից, և այլն։

Այս տարի, արդեն երրորդ անգամ «ՀՀ Աշխատաշուկա» զեկույցն ունի բարեգործական առաքելություն։ Այն ծավալուն աշխատանքը, որը տարվում է staff.am թիմի կողմից զեկույցը ստեղծելու համար և լայն կիրառությունը, որն այն ունի, արժանի է մի փոքր ուշադրության, որը կխնդրենք, որպես գնահատանք, փոխանցել «Արմաթ»-ին` Սարդարապատում և Մարտունիում նոր լաբորատորիաներ կառուցելու համար։ Ինչպես միշտ, դուք կարող եք հանգանականություն կատարել ռեԱրմենիա հարթակում։ Նույնիսկ ամենափոքր հանգանակությունն էլ կարող է մեծ փոփոխություններ բերել երեխաների կյանքում։

Կանխավ շնորհակալ եմ մեր հետևորդներին մեր կողմից հրապարակվող զեկույցների հանդեպ ցուցաբերած նման մեծ հետաքրքրության և գնահատանքի համար։  

Լուիզա Ավետիսյան
staff.am համահիմնադիր
Տեխնիկական Գիտությունների Թեկնածու (Ph.D)
Նախագծերի կառավարման որակավորված մասնագետ (PMP)
«ՀՀ Աշխատաշուկա» վերլուծության հեղինակ

---

ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅԱՆ ՄԵԹՈԴԱԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ ԵՎ ՏՎՅԱԼՆԵՐԻ ԱՂԲՅՈՒՐՆԵՐԸ

Վերլուծությունն իրականացվել է staff.am կարիերայի օնլայն հարթակի կողմից, սեփական տվյալների և staff.am թիմի կողմից 2024թ. տարբեր ուսումնասիրությունների արդյունքում հավաքված տվյալների հիման վրա։ Աշխատաշուկայի մակրոտնտեսական ցուցանիշների մասով տվյալների համար օգտագործվել է ՀՀ Վիճակագրական կոմիտեի (ՎԿ) կողմից հրապարակված պաշտոնական տեղեկատվությունը, իսկ աշխատավարձերի մասով վերլուծության մեջ կիրառվել են ինչպես ՀՀ ՎԿ, այնպես էլ staff.am տվյալները։ Ստորև ներկայացված են տվյալների հիմնական աղբյուրները։

1. staff.am-ի 2022, 2023 և 2024 աշխատանքի հայտարարություններ: Ընդհանուր թիվը` 69,500 աշխատանքի հայտարարություն։
2. Զեկույցի մեջ ներառվել են նաև  ՀՀ Վիճակագրական կոմիտեի կողմից հրապարակվող «Հայաստանի Հանրապետության սոցիալ-տնտեսական վիճակը 2024թ. հունվար- հոկտեմբերին», «Սպառողական գների ինդեքսը Հայաստանի Հանրապետությունում 2024 թվականի հունվար-նոյեմբերին» հաշվետվությունները։

---

ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅԱՆ ԵՆԹԱԲԱԺԻՆՆԵՐԸ

 

ԶԵԿՈՒՅՑԻ ՀԻՄՆԱԿԱՆ ՇԵՇՏԱԴՐՈՒՄՆԵՐԸ

1. 2023թ.-ին ֆինանսաբանկային ոլորտը մեծ ակտիվություն էր գրանցել, իսկ ՏՏ ոլորտը՝ համարժեք անկում։ 2024թ.-ին ՏՏ ոլորտի ակտիվության մեծ անկում չի արձանագրվել, եթե համեմատենք 2023թ.-ի հետ, սակայն, մյուս կողմից, վերջին 8 տարիներին մեր իրականացրած վերլուծություններում՝ ինչպես ՏՏ ոլորտի աշխատանքները տարբեր ընկերություններում, այնպես էլ ընդհանուր ոլորտի ակտիվությունն ամենացածրն է։
   
2. Մշտապես երկրորդ հորիզոնականում գտնվող վաճառքի և սպասարկման մասնագետների նկատմամբ պահանջարկի աճի տեմպը չի թուլացել։ Այս մասնագետների նկատմամբ հիմնականում մեծ է պահանջարկը բանկային, ներկրում-արտահանում առևտրի ոլորտներում, հեռահաղորդակցության և նաև ՏՏ ընկերություններում։
   
3. Չնայած ծրագրավորման և ՏՏ մասնագետների պահանջարկի աճ չի գրանցվել, սակայն ծրագրավորումը թոփ եռյակում է մնում, իսկ այս զեկույցի Մաս 4-ում ներկայացրել ենք ՏՏ ոլորտի մանրամասն վերլուծություն։
   
4. Մարզերում 2024թ.-ին գրանցված ակտիվությունը մի փոքր ցածր է, համեմատած 2023թ.-ի հետ, բայց սա էպիզոդիկ բնույթ ունի և չի ձևավորում միտում։ Մարզերում հավաքագրման առյուծի բաժինը պատկանում է բանկերին ու հեռահաղորդակցության ընկերություններին։ Հաջորդը այդ շարքում են Երևանից դուրս իրենց գործունեությունը ծավալող արտադրական և այլ ոլորտի ընկերությունները։
   
5. Գյումրի և Վանաձոր քաղաքները, նախորդ տարվա համեմատ, գրանցել են ակտիվության նվազում, որը հիմնականում պայմանավորված է այս քաղաքներում ՏՏ հաստիքների պահանջարկի կրճատմամբ, որի մասին արդեն խոսել ենք։
   
6. ՀՀ-ում առաջարկվող աշխատավարձերի ուսումնասիրությունն ըստ մարզերի ցույց է տվել, որ Երևանում և Սյունիքում վճարվում են ամենաբարձր աշխատավարձերը, իսկ Շիրակում և Գեղարքունիքում՝ ամենացածրերը։ 2024թ.-ին աշխատավարձի աճ է արձանագրվել բոլոր մարզերում, բացառությամբ Տավուշի մարզի։
   
7. 2018թ.-ից ի վեր աշխատավարձերի ամենափոքր աճը գրանցվել է 2024թ.-ին։ Սա կարող է մասամբ պայմանավորված լինել նաև բարձր վարձատրվող այլազգի ՏՏ մասնագետների ՀՀ-ից այլ երկրներ տեղափոխվելով։
   
8. Հատկանշական է, որ տեղեկատվության և կապի տնտեսական ոլորտը, որի միջին աշխատավարձի բարձր լինելը հիմնականում պայմանավորված է ՏՏ ոլորտով, լինելով առաջատարը միջին աշխատավարձի չափով, զիջում է տղամարդկանց միջին աշխատավարձով ֆինանսական և ապահովագրական գործունեության ոլորտին։
   
9. Աշխատավարձերի վերլուծությունն ըստ սեռի և տնտեսական ոլորտի ցույց է տալիս, որ ամենաբարձր վճարվող ոլորտներում, ինչպիսիք են տեղեկատվական տեխնոլոգիաներն ու կապը, ֆինանսաբանկային ոլորտն ու հանքարդյունաբերությունը, տղամարդկանց աշխատավարձը զգալիորեն բարձր է կանանց աշխատավարձից։ Սա ամենացայտունն արտահայտված է ֆինանսական ոլորտում՝ կազմելով մոտ 900,000 ՀՀԴ։ Սա հնարավոր է պայմանավորված է նրանով, որ այս ոլորտներում ամենաբարձր վարձատրվող հաստիքները (տնօրեն, դեպարտամենտի տնօրեն, բարձր օղակի ղեկավար և այլն) հիմնականում զբաղեցնում են տղամարդիկ։
   
10. Մաս 4-ում ներկայացրել ենք 2024թ.-ին տեղեկատվական տեխնոլոգիաների, բանկ/ֆինտեխ/ապահովագրության, հեռահաղորդակցության, ներկրում/արտահանում/առևտրի և արտադրության ոլորտների խորը ուսումնասիրություն։ Այս ոլորտների ներկայացուցիչները կարող են ծանոթանալ մանրամասներին։

---

ՄԱՍ 1. ԱՇԽԱՏԱՇՈՒԿԱՅԻ ԱԿՏԻՎՈՒԹՅԱՆ ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆ

 

1.1. 2024 թ. ամենապահանջված 20 մասնագիտական ոլորտները և դրանց համեմատությունը 2023թ. տվյալների հետ

Գրաֆիկում ներկայացված է ընդհանուր հաստիքների մեջ ամենապահանջված մասնագիտությունների համեմատական վերլուծությունը։ Բանկային ոլորտը ամենաակտիվն է եղել հավաքագրման առումով, ինչը վկայում է նաև «Բանկային և վարկային գործ» մասնագիտության պահանջարկի շարունակական աճի մասին, որը արձանագրվել էր նաև 2023 թվականին՝ համեմատած 2022-ի հետ։
Ծրագրավորման մասնագետների պահանջարկը 2024 թվականին աննշան նվազել է 2023 թվականի համեմատ և հասել է իր նվազագույն մակարդակին վերջին 7 տարիների ընթացքում։ Չնայած դրան, ծրագրավորման մասնագետների պահանջարկը ՀՀ աշխատաշուկայում շարունակում է պահպանել իր տեղը թոփ եռյակում։

Փաստացի, եթե ամփոփենք 2024թ. ամենապահանջված մասնագիտությունները, ապա վստահորեն կարող ենք ասել՝ պահանջարկի աճ են գրանցել ոչ-ՏՏ մասնագիտությունների մեծ մասը, սակայն եթե համեմատենք 2023թ.-ին առաջին և երկրորդ տեղը զբաղեցրած մասնագիտությունների պահանջարկի աճը 2022թ.-նկատմամբ, ապա 2024թ.-ի աճն այդքան կտրուկ չի եղել։

1.2. 2023-2024թթ. համեմատական վերլուծություն՝ ըստ 20 ամենաակտիվ ոլորտների (գործատուների)

 

Գրաֆիկում ներկայացված են ոլորտները, որտեղ գործատուների ակտիվությունը եղել է ամենաբարձրը։ Ֆինանսաբանկային ոլորտը 2024 թվականին ակտիվությամբ գերազանցել է պատմականորեն ամենաակտիվ ՏՏ ոլորտին։ Այս տարի հայտարարված թափուր հաստիքների մոտ 30%-ը բաժին է հասել ֆինանսաբանկային ոլորտին, ինչը 3 տոկոսային կետով գերազանցում է նախորդ տարվա նույն ցուցանիշը։

Այս փոփոխությունը պայմանավորված է երկու հիմնական գործոնով.

1. ՀՀ բանկային համակարգի ակտիվ աճով,
2. ՏՏ ոլորտի ակտիվության նվազմամբ, որն իր հերթին պայմանավորված է միջազգային ՏՏ ոլորտում առկա ճգնաժամով, ներդրողների ավելի զգույշ և պահպանողական մոտեցումներով, ինչպես նաև ԱՄՆ դոլարի արժեզրկմամբ ազգային արժույթի նկատմամբ։

«ՀՀ աշխատաշուկա 2024» վերլուծության մեջ ընդգրկել ենք ամենաակտիվ հինգ ոլորտների մանրամասն ուսումնասիրություն, որը ներկայացված է ստորև։

1.3. ՀՀ ամենաակտիվ գործատուներն՝ ըստ համալրման ծավալների

Գրաֆիկում ներկայացված են ՀՀ ամենաակտիվ 20 գործատուները՝ համալրման ծավալներով։ Ինչպես 2023 թվականին, այս տարի նույնպես ներկայացված 20 ընկերություններից 6-ը ՏՏ ոլորտի ներկայացուցիչներ են։ Ֆինանսաբանկային ոլորտը շարունակում է պահպանել իր կայուն դիրքերը, և թոփ 20 կազմակերպություններից 9-ը պատկանում են այս ոլորտին։

Սկսած 2022 թվականից, ֆինանսաբանկային ոլորտում, հատկապես ՀՀ բանկերում, նկատվող ակտիվության աճը պահպանվեց նաև 2024 թվականին։ Թոփ 20 ամենաակտիվ հավաքագրում իրականացնող կազմակերպություններից 9-ը ֆինանսաբանկային ոլորտի ներկայացուցիչներ են։ Փաստացի, բոլոր թափուր հաստիքների մոտ 30%-ը հայտարարվել է ֆինանսաբանկային ոլորտի ընկերությունների կողմից, ինչը բավականին մեծ մասնաբաժին է ՀՀ աշխատաշուկայում։

«ՀՀ աշխատաշուկա 2024» վերլուծության մեջ ընդգրկել ենք ամենաակտիվ հինգ ոլորտների մանրամասն ուսումնասիրություն, որը ներկայացված է ստորև։

1.4. 20 ամենապահանջված սոֆթ (փափուկ) հմտությունները

Soft (փափուկ) հմտությունները անձնային որակներ են, որոնք անհրաժեշտ են մասնագիտական հմտությունների հետ համատեղ՝ աշխատանքը հաջողությամբ կատարելու համար։ Այս տարվա զեկույցում ներառել ենք գործատուների կողմից ամենապահանջված 20 սոֆթ հմտությունները՝ համեմատելով դրանք 2023 թվականի ամենապահանջված հմտությունների հետ։

«Ժամանակի կառավարումը» շարունակում է պահպանել առաջատար դիրքը, սակայն մյուս հորիզոնականներում նկատվել են փոփոխություններ։ «Բանակցությունների հմտություններ» ունակությունը բարձրացել է դիրքով՝ առաջ անցնելով նախորդ տարիներին ամենապահանջված «Թիմում աշխատելու ունակություն» և «Խնդիրների լուծում» հմտություններից։

Այս տարի «Նպատակասլացությունը» և «Հաճախորդի սպասարկման ուղղվածությունը» նույնպես ներառվել են թոփ 20 ամենապահանջված հմտությունների մեջ։

Սոֆթ հմտությունների մասին ավելի մանրամասն վերլուծությունը ներկայացված է զեկույցի ոլորտային ուսումնասիրության բաժնում։

 

---

ՄԱՍ 2. ՄԱՐԶԱՅԻՆ ԵՎ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ՀԱՎԱՔԱԳՐՄԱՆ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆ

2.1. Համալրմամբ ամենաակտիվ մարզային քաղաքները ՀՀ-ում, համեմատությունը 2022 և 2023 թթ. հետ

Այս ուսումնասիրության նպատակն է ցույց տալ, թե ակտիվության ինչպիսի փոփոխություններ են տեղի ունեցել մարզային հավաքագրման առումով, եթե համեմատենք 2022 և 2023թթ.-ի հետ։
2023թ.-ի մարզային ակտիվությունը մի փոքր անկում է ապրել 2024թ.-ին՝ հավասարվելով 2022թ.-ին՝ հիմնականում պայմանավորված լինելով Վանաձոր և Գյումրի քաղաքների ակտիվության անկմամբ։

2.2. 2023-2024թթ. համեմատական վերլուծություն՝ ըստ 10 ամենաակտիվ մարզային քաղաքների

Աբովյան, Աշտարակ, Արմավիր և Արզնի քաղաքներում գրանցվել է մարզային հաստիքների աճ։ Եթե համեմատենք Գյումրի և Վանաձոր քաղաքների ակտիվությունը, ապա այս տարի անկում է գրանցվել, ինչը մասամբ պայմանավորված է նաև ՏՏ ոլորտի ակտիվության և հավաքագրման սառեցմամբ։ Մասնավորապես, Աբովյան քաղաքում դիտարկվել է 2․3 տոկոսային կետով աճ, մինչդեռ Գյումրիում 3․12 տոկոսային կետով նվազում։ Այս փոփոխությունների հետևանքով Աբովյան քաղաքը, մարզային ակտիվությամբ, այս տարի գերազանցել է Գյումրիին՝ զբաղեցնելով առաջին տեղը։

Վաղարշապատում, Եղեգնաձորում և Արտաշատում նկատվել է ակտիվության աճի ավելացում։ Այս աճի արդյունքում վերջիններիս հաջողվել է ընդգրկվել թոփ 10 ամենաակտիվ մարզային քաղաքների ցանկում։

2.3. Համալրմամբ ամենաակտիվ գործատուները ՀՀ մարզերում

Մարզային քաղաքներում հիմնականում ակտիվություն են ցուցաբերում այն ընկերությունները, որոնք ունեն մասնաճյուղեր տվյալ քաղաքներում։ Օրինակ, 20 ամենաակտիվ գործատուներից 9-ը ֆինանսաբանկային ոլորտից են, որոնք հավաքագրումներ են կատարում մարզային մասնաճյուղերի համար։ Հաշվի առնելով հեռահաղորդակցության ոլորտի ցուցաբերած ակտիվությունը՝ այդ ոլորտի երեք խոշոր ընկերություններ նույնպես ընդգրկվել են ամենաակտիվ քսանյակում։

Արտադրության ոլորտի ընկերություններն էլ ընդգրկվել են թոփ քսանյակում, քանի որ իրենց գործունեությունը ծավալում են Երևանից դուրս։

2.4. Ամենապահանջված մասնագիտությունները ՀՀ մարզերում

Մարզային հաստիքների վերլուծությունը եզրափակենք ամենաբարձր պահանջարկ ունեցող մասնագիտությունների վերլուծությամբ։ Հաշվի առնելով, որ ամենամեծ մասնաճյուղերի ցանցը մարզերում ունեն բանկերն ու վարկային կազմակերպությունները, ամենամեծ պահանջարկը վերագրվում է հենց բանկային և վարկային մասնագետներին։

Վաճառքի և սպասարկման մասնագետների մեծ պահանջարկը մարզերում զարմանալի չէ և պայմանավորված է ինչպես մարզերում մասնաճյուղ ունեցող գործատուներով, օրինակ՝ հեռահաղորդակցության ոլորտով, այնպես էլ մարզային ընկերությունների հաստիքներով։

Արտադրության, հաշվապահության և ադմինիստրատիվ մասնագետների պահանջարկը հիմնականում ապահովվում է մարզերում գործող ընկերությունների կողմից։

2.5. Միջին անվանական աշխատավարձի բաշխվածությունն՝ ըստ Երևանի և ՀՀ մարզերի

Ուսումնասիրությունը հիմնված է ՀՀ վիճակագրական կոմիտեի կողմից հրապարակված տվյալների վրա և նպատակ ունի համեմատելու, թե ինչպիսի միջին աշխատավարձեր են առաջարկվում Երևանում և ՀՀ մարզերում։ Ըստ գրաֆիկի՝ Երևանում և Սյունիքում միջին ամսական աշխատավարձի մակարդակները բավականին մոտ են։ Սա հիմնականում պայմանավորված է մարզում հանքարդյունաբերության խոշոր գործատուների առկայությամբ։ Ամենացածր աշխատավարձերը վճարվում են Գեղարքունիքի և Շիրակի մարզերում։

Բոլոր մարզերում գրանցվել է աշխատավարձի աճ, բացառությամբ Տավուշի մարզի։

Առաջարկում ենք այս ուսումնասիրությանը զուգահեռ ծանոթանալ նաև մեր վերլուծության ՄԱՍ 3-ում ներառված գրաֆիկներին։

2.6. staff.am-ում արտերկրի գործատուների աշխարհագրության վերլուծությունը

---

ՄԱՍ 3. ԱՇԽԱՏԱՎԱՐՁԵՐԻ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆ

 

3.1. Գնաճի և միջին ամսական անվանական աշխատավարձի դինամիկան 2024թ. հունվար-հոկտեմբեր ամիսներին

Գրաֆիկում ներկայացված է միջին ամսական անվանական աշխատավարձի և սպառողական գների ինդեքսի (գնաճի) դինամիկան նշված ժամանակահատվածի համար։ Սպառողական գների ինդեքսի և միջին ամսական անվանական աշխատավարձի տարբերությունը տվյալ ամսվա համար ներկայացնում է իրական աշխատավարձը։ Յուրաքանչյուր ամսվա համար տրված տոկոսային փոփոխությունը նշված է նախորդ տարվա համապատասխան ամսվա նկատմամբ։

Միջին ամսական անվանական աշխատավարձի և սպառողական գների ինդեքսի ամենամեծ տարբերությունն արձանագրվել է նշված ժամանակահատվածում։

3.2. Միջին ամսական աշխատավարձի դինամիկան 2018-2024թթ․-ին

Գրաֆիկում ներկայացված է միջին ամսական աշխատավարձի աճի դինամիկան 2018-2024թթ. ժամանակահատվածում։ Հատկաշնական է, որ 2018թ.-ից ի վեր աշխատավարձի ամենամեծ աճը գրանցվել է 2024թ.-ին։ Սա կարող է մասամբ պայմանավորված լինել նաև բարձր վարձատրվող այլազգի ՏՏ մասնագետների ՀՀ-ից այլ երկրներ տեղափոխվելով։

3.3. Աշխատողների միջին թվաքանակն՝ ըստ տնտեսական գործունեության տեսակների

Գրաֆիկում պատկերված է աշխատողների միջին թիվը՝ ըստ տնտեսական գործունեության տեսակների։ Նշենք, որ այս տվյալների աղբյուրը ՀՀ Վիճակագրական կոմիտեն է։ Նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի հետ համեմատելու համար տես՝ «ՀՀ աշխատաշուկա 2023», 3.3 ենթաբաժինը։

 

3.6. Ամսական միջին աշխատավարձն ըստ սեռի և տնտեսական գործունեության ոլորտի

Շարունակելով աշխատավարձի վերլուծության թեման՝ նշենք, որ ստորև գրաֆիկում ներկայացված է ըստ տնտեսական ոլորտի՝ միջին, տղամարդկանց և կանանց աշխատավարձի բաշխվածությունը։

Հատկանշական է, որ Տեղեկատվություն և կապ տնտեսական ոլորտը, որի միջին աշխատավարձի բարձր լինելը հիմնականում պայմանավորված է ՏՏ ոլորտով, լինելով առաջատարը միջին աշխատավարձի չափով, զիջում է տղամարդկանց միջինին՝ Ֆինանսական և ապահովագրական գործունեություն ունեցող ոլորտին։

Վերլուծությունը ցույց է տալիս, որ ամենաբարձր վճարվող ոլորտներում, ինչպիսիք են Տեղեկատվական տեխնոլոգիաներն ու կապը, Ֆինանսաբանկային ոլորտն ու Հանքարդյունաբերությունը, տղամարդկանց աշխատավարձը զգալի բարձր է կանանց վճարվող աշխատավարձից։ Տարբերությունն ամենացայտունն արտահայտված է Ֆինանսական ոլորտում՝ կազմելով մոտ 66%։ Մյուս ոլորտներում` ինչպիսիք են Տեղեկատվական տեխնոլոգիաներն ու կապը, կազմում է 40,7%, իսկ Հանքարդյունաբերությունը՝ 30%: Սա հնարավոր է պայմանավորված է նրանով, որ այս ոլորտներում ամենաբարձր վարձատրվող հաստիքները (տնօրեն, դեպարտամենտի տնօրեն, բարձր օղակի ղեկավար և այլն) հիմնականում զբաղեցնում են տղամարդիկ։

3.7. Միջին անվանական աշխատավարձի բաշխվածությունն՝ ըստ Երևանի և ՀՀ մարզերի

Ուսումնասիրությունը հիմնված է ՀՀ վիճակագրական կոմիտեի կողմից հրապարակված տվյալների վրա և նպատակ ունի համեմատելու, թե ինչպիսի միջին աշխատավարձեր են առաջարկվում Երևանում և ՀՀ մարզերում։ Ըստ գրաֆիկի՝ ք. Երևանում և Սյունիքում միջին ամսական աշխատավարձի մակարդակները բավականին մոտ են։ Սա հիմնականում պայմանավորված է մարզում հանքարդյունաբերության խոշոր գործատուների առկայությամբ։ Ամենացածր աշխատավարձերը վճարվում են Գեղարքունիքի և Շիրակի մարզերում։

2024թ.-ին բոլոր մարզերում գրանցվել է աշխատավարձի աճ, բացառությամբ Տավուշի և Սյունիքի մարզերից։

Նշենք, որ գրաֆիկը ներկայացված է նաև «Մաս 2. Մարզային և միջազգային հավաքագրման վերլուծություն» ենթաբաժնի 2.6. կետում։

---

 

ՄԱՍ 4. ՆԵՂ ՄԱՍՆԱԳԻՏԱԿԱՆ ՈԼՈՐՏՆԵՐԻ ՈՒՍՈՒՄՆԱՍԻՐՈՒԹՅՈՒՆ

4.1. ՏԵՂԵԿԱՏՎԱԿԱՆ ՏԵԽՆՈԼՈԳԻԱՆԵՐ

 

 

4.1.2. ՏՏ ընկերությունների կողմից ամենապահանջված մասնագիտություններ

Այս վերլուծությունը հիմնված է ՏՏ ոլորտում պահանջվող տարբեր մասնագիտությունների վերլուծության վրա։ Ըստ 2024թ.-ին հայտարարված թափուր հաստիքների թվի՝ ծրագրավորման աշխատանքները մեծ տարբերությամբ առաջատար են։ Ծրագրավորման մասնագետներին հաջորդում է «Վաճառքի և սպասարկման» մասնագիտությունը, այնուհետև «Մարքեթինգ» և «Տվյալների ուսումնասիրություն» մասնագիտությունները, իսկ թոփ հնգյակը եզրափակվում է «Մարդկային ռեսուրսների կառավարում» մասնագիտությամբ։

 

4.2. ՖԻՆԱՆՍԱԲԱՆԿԱՅԻՆ ՈԼՈՐՏԻ ՈՒՍՈՒՄՆԱՍԻՐՈՒԹՅՈՒՆ

4.2.1 Բանկ, ֆինտեխ, ապահովագրություն ոլորտների ամենաակտիվ գործատուները

2023թ.-ից սկսած ֆինանսաբանկային ոլորտի աննախադեպ աճը շարունակվեց 2024թ.-ին, և ֆինանսաբանկային ոլորտը դարձավ ամենաակտիվ ոլորտը։ Վերլուծության այս հատվածում անդրադարձել ենք ֆինանսաբանկային ոլորտի այս տարվա ամենաակտիվ գործատուներին։ Ֆասթ բանկը և Արդշինբանկը առաջին երկու տեղերն են զբաղեցնում, իսկ թոփ քսանյակում, բացի բանկերից և ՈՒՎԿ-ներից, այս տարի ներառվել է նաև ոլորտի այլ ներկայացուցիչ՝ Freedom Broker Armenia-ն։

4.2.2. Ամենապահանջված մասնագիտությունները ֆինանսաբանկային ոլորտում

Այս վերլուծության նպատակն է ցույց տալ, թե որոնք են ամենապահանջված մասնագիտությունները ֆինանսաբանկային ոլորտում։ Ոլորտի հիմնական մասնագիտացումից՝ «բանկային և վարկային» գործից հետո, ակտուալ են վաճառքի և սպասարկման, տվյալների ուսումնասիրության, հաշվապահական և այլ մասնագիտական ոլորտներ, որոնք ներկայացված են գրաֆիկում։

4.3. ՀԵՌԱՀԱՂՈՐԴԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ՈԼՈՐՏԻ ՈՒՍՈՒՄՆԱՍԻՐՈՒԹՅՈՒՆ

4.3.1. Հեռահաղորդակցության ոլորտի ամենաակտիվ գործատուները

Հավաքագրման ծավալներով Հեռահաղորդակցության ոլորտի ամենաակտիվ գործատուները ներկայացված են գրաֆիկում։ Հատկանշական է, որ թոփ եռյակում գտնվող ընկերությունները նաև ընդգրկվել են ինչպես ամենաակտիվ 20 գործատուների մեջ, այնպես էլ մարզերում ցուցաբերել են մեծ ակտիվություն հավաքագրման առումով։ Հաջորդ գրաֆիկում ներկայացված են այն նեղ մասնագիտությունները, որոնք ամենապահանջվածն են հեռահաղորդակցության ոլորտում։

4.3.2. Հեռահաղորդակցության ոլորտում ամենապահանջված մասնագիտությունները

4.4. ՆԵՐԿՐՈՒՄ, ԱՐՏԱՀԱՆՈՒՄ, ԱՌԵՎՏՈՒՐ ՈԼՈՐՏԻ ՈՒՍՈՒՄՆԱՍԻՐՈՒԹՅՈՒՆ

4.4. ՆԵՐԿՐՈՒՄ, ԱՐՏԱՀԱՆՈՒՄ, ԱՌԵՎՏՈՒՐ ՈԼՈՐՏԻ ՈՒՍՈՒՄՆԱՍԻՐՈՒԹՅՈՒՆ – mijin salary

4.4.1 Ներկրում, արտահանում, առևտուր ոլորտի ամենաակտիվ գործատուները

Այս ոլորտում ներառված են այն ընկերությունները, որոնց գործունեությունը վերը նշված երեք ոլորտներից մեկում է։ Ամենաակտիվ գործատուներից Մոբայլ Սենթր ընկերությունը նաև ընդգրկվել է մարզային ամենաակտիվ գործատուների թոփ քսանյակում։ Հաջորդ գրաֆիկում ներկայացրել ենք նաև, թե ինչպիսի մասնագետներն ունեն ամենամեծ պահանջարկը այս ոլորտներում։

4.5. ԱՐՏԱԴՐՈՒԹՅԱՆ ՈԼՈՐՏԻ ՈՒՍՈՒՄՆԱՍԻՐՈՒԹՅՈՒՆ

4.5.1 Արտադրության ոլորտի ամենաակտիվ գործատուները

Ըստ staff.am-ում ունեցած ակտիվության, առաջին եռյակում են Աթենք ընկերությունը, Բեկոն Պրոդուկտը և Կոկա-Կոլան։ Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային հանքավայրը և Սիգարոն ընկերությունները եզրափակում են ամենաակտիվ կազմակերպությունների ցանկը։

---

ԿԱՆԽԱՏԵՍՈՒՄՆԵՐ 2025թ.-ի ՀԱՄԱՐ

Ամփոփելով վերլուծությունն ու զեկույցը՝ առանձնացրել ենք 2025թ.-ի մեր կանխատեսումները։

1. Չնայած այն փաստին, որ ՏՏ ոլորտի աշխատանքները զիջել էին իրենց առաջատարի դիրքը 2023թ.-ին, 2024թ.-ին անկման միտումը շատ փոքր է եղել համեմատած նախորդ ժամանակահատվածի, ինչը մենք կանխատեսել էինք։ Սակայն 2024թ.-ի երկրորդ կեսին կանխատեսվող աճի վերականգնումն այն արագությունը չունեցավ, ինչն ակնկալվում էր։ ՏՏ ոլորտի ցածր ակտիվությունը հիմնականում դեռ պայմանավորված է արևմտյան երկրներում ՏՏ ոլորտի համեմատաբար ավելի քիչ ներդրումներով, իսկ մասամբ էլ ՀՀ դրամի արժևորմամբ ԱՄՆ դոլարի նկատմամբ։
   
2. Ֆինանսաբանկային ոլորտը, ինչպես և կանխատեսել էինք նախորդ տարի, պահպանեց իր առաջատարի դիրքը, սակայն աճը տոկոսային առումով 2022-2023թթ. շատ ավելի մեծ էր, քան 2023-2024թթ.-ին։ Հետագա աճը, ինչպես աշխատավարձերի, այնպես էլ նոր հաստիքների, պայմանավորված կլինի ոչ միայն ֆինանսաբանկային ոլորտի ներքին փոփոխություններով ու շարժերով, այլ նաև արտաքին՝ մասնավորապես մեր տարածաշրջանում տնտեսաքաղաքական իրավիճակով։
   
3. Մարզային ակտիվությունը, թեպետ այս տարի մի փոքր նվազել է, բայց մեր կանխատեսումներով այն ունի էպիզոդիկ դեր, իսկ 2025թ.-ին ակնկալում ենք մարզային ակտիվության աճ, պայմանավորված հիմնականում ինչպես նոր աշխատատեղերի ստեղծմամբ, այնպես էլ խոշոր ընկերությունների հաստիքներով։
   
4. Աշխատավարձերի աճ, ինչպես և կանխատեսել էինք 2023թ.-ին, տեղի կունենա աշխատաշուկայում նշանակալի իրադարձությունների պարագայում միայն։ Օրինակ՝ նոր խոշոր ընկերության մուտք, ՏՏ ոլորտի ակտիվացման աճ և ներդրումներ, կամ ՌԴ-ից և այլ երկրներից ՀՀ բարձր որակավորում ունեցող աշխատողների հոսք։
   
5. Արհեստական Բանականության լայն կիրառման արդյունքում, 2025թ.-ին արդեն նկատելի կլինի աշխատաշուկայի փոփոխությունները, որոնք հիմնականում պայմանավորված կլինեն որոշ մասնագիտությունների նկատմամբ պահանջարկի անկմամբ , և առկա հաստիքների նկատմամբ պահանջվող հմտությունների փոփոխությամբ։

---

---

Զեկույցն ամբողջությամբ կամ մասամբ վերահրապարակելու դեպքում անհրաժեշտ է հղում կատարել staff.am-ին: 

PDF տարբերակը ստանալու համար անհրաժեշտ է կապ հաստատել մեզ հետ՝

+374 11 900 901, hello@staff.am